Radiografía das violencias machistas: 41 asasinatos de xénero e 570 denuncias diarias

Trinta e oito mulleres foron asasinadas polas súas parellas ou exparellas e tres menores foron vítimas de crimes vicarios no que vai de 2025. Mentres, cada día preséntanse en España 570 denuncias por violencia de xénero e 58 por violencia sexual, 14 delas por violación.

Con motivo do Día Internacional da Eliminación da Violencia contra a Muller, EFE elaborou unha radiografía das violencias machistas neste país, no que aínda hai que lexislar fenómenos como a violencia dixital, a vicaria ou a económica.

Feminicidios 

Son 38 as mulleres asasinadas polas súas parellas ou exparellas no que vai de ano, 1.333 crimes desde 2003. A Delegación do Goberno contra a Violencia de Xénero tamén investiga o feminicidio de María Victoria, de 60 anos, na provincia de Málaga o pasado sábado.

Andalucía é a comunidade autónoma máis poboada e a que rexistrou un maior número de asasinatos (278), seguida por Cataluña (215), Comunidade Valenciana (165), Comunidade de Madrid (138), Canarias (86), Galicia (74), Castela e León (65), Castela-A Mancha (60), País Vasco (44), Baleares (43), Rexión de Murcia (38), Aragón (35), Asturias (32), Comunidade Foral de Navarra (16), Estremadura (15), Cantabria (11), A Rioxa (10), Melilla (5) e Ceuta (3).

Como consecuencia destes feminicidios, 489 nenos e nenas quedaron orfos desde 2013.

A trintena é o grupo de idade en que se concentra un maior número de asasinatos (367). Por detrás, aínda que non a moita distancia, están a corentena (319) e a vintena (249). Dezaseis vítimas mortais eran menores de idade e outras 115, maiores de 70 anos.

Por nacionalidade, 913 mulleres eran españolas (68,5 %), 419 estranxeiras (31,4 %) e nun caso non consta a súa orixe. En canto aos agresores, o 69,5 % eran españois e o 30,5 %, doutro país.

Un total de 275 feminicidas suicidáronse tras perpetrar o crime, o 20,6 %, polo que non puideron ser xulgados polos seus feitos e outros 177 tentárono (13,2 %).

Na gran maioría dos casos non constaban denuncias por malos tratos contra o presunto agresor, só figuraban no 22,2 %.

Desde o ano 2022, a Delegación do Goberno contra a Violencia de Xénero tamén elabora unha estatística de feminicidios perpetrados máis aló do ámbito da parella ou a exparella. Entre 2022 e o 30 de xuño de 2025, 87 mulleres foron asasinadas polo mero feito de selo.

En 54 casos, o agresor foi un familiar, 11 feminicidios tiveron unha motivación sexual e 21 foron de carácter social. 

Violencia vicaria 

A violencia que se exerce contra os fillos e fillas das mulleres vítimas tamén é un tipo de violencia de xénero. Como consecuencia da violencia vicaria, oito menores foron asasinados en España este ano.

Desde 2013, foron 65 os feminicidios vicarios contra menores de idade, sendo a inmensa maioría deles perpetrados polos seus pais (o 86 %, fronte ao 14 % ocasionados pola parella ou exparella da nai). Tras perpetraren o crime, 35 dos 65 agresores suicidáronse (53,8 %) e outros sete tentárono (10,7 %).

Con data do 31 de outubro de 2025, os corpos policiais tiñan rexistrados en VioGén 1.434 menores en risco de seren agredidos polos seus pais ou polas parellas ou exparellas das súas proxenitoras. En concreto, actualmente hai cinco casos deste tipo en risco extremo, 126 no alto e 1.303 no medio. Son 5.870 os menores en risco de violencia vicaria que detectou Interior desde marzo de 2019.

Segundo a última Macroenquisa da Delegación do Goberno contra a Violencia de Xénero,  máis de 1,69 millóns de nenos viven en fogares en que as súas nais sofren violencia machista por parte das súas parellas ou exparellas.

Denuncias e protección 

En España interpuxéronse máis de 2,8 millóns de denuncias por violencia de xénero desde 2004. No segundo trimestre deste ano, último período do que hai datos, presentáronse 570 denuncias diarias, 23 cada hora.

Desde 2007, o teléfono 016 recibiu máis de 1,48 millóns de consultas e na actualidade máis de 4.500 maltratadores viven cunha pulseira que controla os seus movementos para alertar dun posible achegamento á súa vítima.

En outubro, o Ministerio do Interior rexistraba máis de 104.000 casos de violencia de xénero con seguimento policial, o 52 % deles relativos a mulleres con fillos menores a cargo, e ao redor do 33 % das vítimas son estranxeiras.

Unha de cada cinco vítimas de violencia de xénero sofre malos tratos machistas por máis dun agresor ao longo da súa vida, e case 20.000 mulleres foron alertadas de que o seu maltratador agrediu anteriormente outras vítimas.

En 2024 perpetráronse un total de 126.296 feitos graves de violencia de xénero, un 2,3 % máis que en 2023 e un 44 % máis que hai cinco anos, segundo o Ministerio do Interior.

 Violencia sexual

O departamento de Fernando Grande-Marlaska tamén está a rexistrar un aumento progresivo do número de denuncias por violencia sexual nos últimos anos.

Se en 2022 se poñían 32 denuncias diarias por delitos sexuais e 10 por violación, no primeiro semestre de 2024 xa eran 58 as denuncias diarias por agresión sexual e 14 por violación.

No marco da violencia sexual, España ten unha débeda pendente á hora de dar resposta ás vítimas de trata e de explotación sexual, sobre as que apenas existen datos e para as que non se dispón dunha lei integral.

632 mulleres e 15 nenas vítimas de explotación sexual foron liberadas polas forzas e corpos de seguridade do Estado en 2024. Delas, 249 foron identificadas ademais como vítimas de trata.

Neste país hai máis de 114.000 mulleres en situación de prostitución e polo menos un 24,2 % delas, máis de 27.000, atópanse en risco de explotación sexual, e entre un 8,5 e un 15,4 %, en risco de ser captadas por unha rede de trata. 

Galicia, quinta comunidade autónoma en número de casos activos

España conta cun total de 81.291 agresores persistentes que cometeron delitos de violencia de xénero contra dúas ou máis vítimas rexistrados no Sistema VioGén desde 2007, segundo aseguran fontes do Ministerio do Interior a Europa Press.

Do total de 104.770 casos activos de vítimas de violencia de xénero, 1.358 mulleres son menores de 18 anos; 26.081, de 18 a 30; 48.546, de 31 a 45; 26.271, de 46 a 64, e 2.514 de 65 ou máis.

Por comunidades autónomas, o maior número de casos activos de violencia de xénero está en Andalucía, con 27.434; séguea a Comunidade Valenciana, con 17.675; a Comunidad de Madrid, 12.694; Canarias, con 6.652; Galicia, con 6.133; Murcia, con 5.867; Castela-A Mancha, con 5.716; Castela e León, con 5.577; Baleares, con 4.134; Estremadura, con 2.957; Aragón, con 2.558; Asturias, con 2.196; Navarra, con 2.092; Cantabria, 1.621; A Rioxa, con 948; Ceuta, con 279, e Melilla, con 237.