O novo censo do lobo contabiliza 93 mandas en Galicia, 9 máis que en 2014

O novo censo nacional do lobo publicado este venres contabiliza 93 mandas desta especie en Galicia, 9 máis que en 2014. No conxunto de España o total de mandas é de 333, 36 máis que as 297 inventariadas hai nove anos, un aumento do 12 %.

Os datos foron dados a coñecer polo Ministerio para a Transición Ecolóxica, que tamén llelos trasladou ás comunidades autónomas na comisión sectorial de Medio Ambiente.

O Ministerio apuntou que o número queda por baixo das 500 mandas "que os científicos consideran necesarias para asegurar a viabilidade xenética da especie a longo prazo" e asegurou que "o lobo estaba antes en situación desfavorable e ségueo estando agora", e polo tanto "non pode haber controis letais da especie".

De acordo con un rango estimado de entre 4,5 e 6,5 exemplares por manda, o número de individuos censados oscila entre os 1.300 e os 1.900 lobos, unha cifra inferior a do número de linces.

Os datos agora solicitados "servirán para establecer se o estado de conservación da especie é favorable ou desfavorable de acordo con os criterios fixados pola Unión Europea", segundo o Ministerio.

Os datos referidos a Galicia confirman os xa publicados hai un mes pola Consellería de Medio Ambiente. Porén, nese momento a Administración galega facía unha interpretación diferente, e a conselleira Ánxeles Vázquez aseguraba que se debía incluír o lobo dentro das especies das que se permite autorizar "esperas, batidas e monterías", e reclamaba un equilibrio entre economía e biodiversidade.

"Teñen que primar os estudos científicos e técnicos sobre a ideoloxía, cando prima a ideoloxía hai un problema", expresaba a conselleira.

Aumento en todas as comunidades

Galicia non é unha excepción no incremento das mandas contabilizadas e ese incremento de exemplares experiméntase en todas as comunidades xa incluídas no rexistro de 2014, ás que se suma Estremadura, onde se detectou por primeira vez en décadas unha manda reprodutora. Hai 296 mandas exclusivas dunha comunidade e 37 compartidas por varias e que só se contabilizan unha vez.

Castela e León encabeza a lista, con 193 mandas (160 exclusivas); Galicia ten 93 (83 exclusivas), Asturias 45 (33), Cantabria 23 (14), A Rioxa 5 (1), Madrid 5 (3), Castela-A Mancha 4 (2), País Vasco dúas mandas, ambas compartidas, e Estremadura unha manda compartida.

O anterior censo falaba de 297 mandas, 278 delas presentes nunha soa comunidade autónoma e 39 compartidas.

Aquel reconto de fai once anos recollía datos de 179 mandas en Castela e León, 84 en Galicia, 37 en Asturias, 12 en Cantabria, dúas en Castela-A Mancha e unha en País Vasco, A Rioxa e Madrid.

O censo de 2007, aínda que empregou diferente metodoloxía, inventariou 250 mandas.

O pasado 20 de marzo o Congreso aprobou a exclusión do lobo da Listaxe de Especies Silvestres en Réxime de Protección Especial (Lespre), mediante unha emenda do PP á Lei de Prevención das Perdas e o Desperdicio Alimentario, cos votos a favor de Vox, Junts e PNV.

A lei, que afectaba as poboacións de lobo ao norte do río Douro, entrou en vigor o 2 de abril.

A ministra para a Transición Ecolóxica, Sara Aagesen, afirmou que a decisión se tomarase de forma "precipitada e irresponsable" antes de ter o censo do lobo en España, en referencia ao documento que se publicou hoxe.

"Coma se non houbese incremento"

Desde entón, 16 lobos foron abatidos en Cantabria, aos que se suman cinco exemplares falecidos por accidente ou enfermidade, dentro da cota de 41 mortes aprobada por esta comunidade.

En Galicia a Xustiza suspendeu preventivamente a caza desta especie, ao admitir un recurso de WWF.

Fontes do Ministerio indicaron que os cen exemplares que as comunidades teñen previsto matar nos próximos meses equivalerían a 20 mandas, o que significaría practicamente a volta ao censo anterior, sobre todo tendo en conta que "unha parte nada desprezable" dos exemplares abatidos son femias. "Coma se non houbese incremento", aseguraron.

Tamén engadiron que o Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TXUE) estableceu en 2024 "con meridiana claridade" que se a situación do lobo é desfavorable nunha parte do territorio "o é en todo o país e non pode ser obxecto de xestión mediante técnicas letais".

Por iso, estas fontes entenden que os tribunais "que aplicaron criterios diferentes en distintas comunidades" acabarán aplicando o pronunciamento do TXUE "nas mesmas condicións" en todas elas.

Desde o Ministerio advirten de que as comunidades que acordaron volver a unha xestión previa á entrada do lobo na Listaxe de Especies Silvestres en Réxime de Protección Especial (LESPRE) serán elas as que teñan que encargarse das indemnizacións polos danos dos lobos.

Aínda así, puntualiza que Transición Ecolóxica seguirá achegando os 20 millóns de euros que destinaba a estas axudas e aclara que se reuniu cos sectores afectados polos ataques dos lobos para ver cales poderían ser as liñas prioritarias para este diñeiro.

Respecto ao obxectivo das 500 mandas que "os científicos" consideran necesarias para asegurar a viabilidade futura, desde o Ministerio lembran que o lobo é unha especia autolimitativa e o espazo dunha manda non pode ser ocupado por outra. Por iso, o número total só pode achegarse a esa cifra se o lobo recupera espazos dos que foi expulsado.

"O lobo estará nun estado favorable cando recupere presenza na totalidade do territorio", engadiron.

Os resultados do novo censo apuntan a "unha estabilización dos efectivos nas áreas de distribución histórica da especie: Galicia, Asturias e Castela e León" e a unha "expansión moderada nos límites da súa distribución".

Non se detectaron mandas estables en Aragón nin en Cataluña, a pesar de existir presenza esporádica de exemplares, pero sen constatar reprodución, segundo o censo. 

Aagesen alerta de "consecuencias en cadea" para a biodiversidade se desaparece o lobo

A ministra para a Transición Ecolóxica, Sara Aagesen, alertou este venres de que a desaparición do lobo ibérico tería "consecuencias en cadea sobre a biodiversidade" e defendeu o compromiso do Goberno coa súa conservación.

Segundo Aagesen, agora hai "unha fotografía precisa" da situación deste carnívoro en España, pero "desgraciadamente estamos lonxe do obxectivo de 500 mandas que a ciencia considera necesario para asegurar a súa viabilidade xenética a longo prazo".

Aagesen subliñou que "o lobo é unha especie fundamental, regula poboacións de ungulados, prevén enfermidades e mantén a estabilidade dos nosos ecosistemas", polo que "a súa desaparición tería consecuencias en cadea sobre a biodiversidade".

A ministra asegurou, así mesmo, o "compromiso do Goberno" para defender a conservación desa especie e promover "unha nova coexistencia sostible" a pesar de recoñecer que se trata dunha tarefa "moi complexa".

"Unir ciencia, medio rural e gandería é unha estratexia eficaz e necesaria. Protexer o lobo é protexer a nosa biodiversidade, a nosa historia e o noso futuro", concluíu.

Galicia e outras doce comunidades forzan unha nova reunión sobre o lobo o 11 de xullo

Galicia e outras doce comunidades autónomas forzaron que se convoque unha nova reunión sectorial para abordar o informe sexenal sobre o estado do lobo o próximo 11 de xullo, segundo informou a Xunta.

Este venres celebrouse unha reunión da comisión sectorial de Medio Ambiente na que estaba previsto que o Ministerio para a Transición Ecolóxica presentase ás comunidades autónomas ese informe para o período 2019-2024, que incluía o novo censo do lobo.

Con todo, o debate sobre o informe foi retirado da orde do día despois de que trece comunidades, incluída Galicia, o solicitasen "polo atraso no envío da documentación sobre esta materia", explicou a Consellería de Medio Ambiente nun comunicado.

O Goberno galego lamentou a "profunda deslealdade institucional" do secretario de Estado de Medio Ambiente, Hugo Morán, que, tras anunciar a retirada diso punto da orde do día, "tentou ao longo do encontro abordar este tema escudándose en que se tratarían cuestións xurídicas".

A Xunta insistiu en que as comunidades deberían ter á súa disposición o borrador do informe sexenal o pasado 15 de xuño, pero non lles foi remitido.

"Non nos poden tratar coma se tivésemos tres anos, e moito menos ningunearnos, por un concepto que é ideolóxico, que non é científico, en contra de todas as directivas", dixo en declaracións a medios a conselleira de Medio Ambiente, Ánxeles Vázquez.

Vázquez dixo que Galicia "non quere cazar o lobo, repítoo unha e mil veces", pero si facer unha "xestión" en lugares onde os ataques son "continuados".