Así é o plan gripe 2025: con síntomas, máscara recomendada e fomento do teletraballo

 O plan contra a gripe e outros virus respiratorios recomenda poñer máscara sempre que se teñan síntomas, e tamén cando se acuda a centros sanitarios e sociosanitarios en momentos de alta transmisión, e nestes casos ademais aconséllase optar polo teletraballo se se está enfermo ou autoillarse.

O documento marco para o control das infeccións respiratorias agudas aprobado pola Comisión de Saúde Pública este mércores mantén finalmente o uso de cubrebocas como unha recomendación, cunha proposta gradual de intensificación do uso a medida que avance a epidemia, pero sen que chegue a ser obrigatoria.

Segundo o texto definitivo consensuado coas últimas achegas de varios directores xerais de Saúde Pública, o ámbito de aplicación do plan será definido por cada comunidade; as autonomías tamén estimarán cada un dos catro escenarios de risco expostos en función da súa situación epidemiolóxica, establecendo para iso os umbrais epidémicos segundo a súa serie histórica.

Despois, en coordinación co Ministerio de Sanidade e o Instituto de Saúde Carlos III, revisarán de maneira periódica a evolución dos indicadores para valorar, manter ou modificar a definición dos escenarios.

A cada un dos escenarios correspóndelle unha batería de medidas, que se aconsella aplicar de forma escalonada, de maneira que en cada nivel se cumpran as do anterior e se enumeren as medidas adicionais a aplicar en cada momento.

Escenario de nivel interepidémico ou basal

• Nesta etapa levarase a cabo a preparación para afrontar a epidemia; difundiranse recomendacións de vacinación, avaliaranse as coberturas vacinais da tempada previa e identificaranse grupos non vacinados.

• Elaborarase ademais material informativo que recolla as principais medidas recomendadas de vacinación, medidas hixiénicas, máscaras, ventilación e interaccións sociais dirixidas á poboación xeral e a colectivos específicos como empresas, escolas ou centros sanitarios.

• En residencias, seguiranse en todos os escenarios as pautas da Guía de actuación para a prevención e o control de gromos de infeccións respiratorias agudas en centros residenciais de persoas vulnerables, de 2023, que reforzou a protección nestes contornos. Entre outras medidas, establece que os traballadores con síntomas leven máscara de forma continuada ou que as persoas que os teñan eviten as visitas.

Escenario de epidemia de nivel baixo ou medio

• Facilitar o acceso á vacina para garantir unha elevada cobertura nun curto período de tempo.

• As persoas con síntomas deberán usar máscara cirúrxica e adoptar medidas hixiénicas, especialmente se entran en contacto con persoas vulnerables.

• No ámbito sanitario, os profesionais, pacientes e acompañantes deberán levala en unidades con pacientes con risco elevado de enfermidade grave.

Escenario de epidemia de nivel alto

• Persoas con síntomas: uso de máscara, hixiene respiratoria e lavado de mans frecuente. Recomendarase o autoillamento e valorarase a posibilidade de teletraballo se as condicións do domicilio e o estado de saúde do enfermo o permiten.

• Máscaras para todo aquel que entre en contacto con persoas con alto risco de enfermidade grave.

• Limpeza frecuente de superficies que poidan estar contaminadas (tiradores de portas, barandas, botóns de ascensores, etc.).

• Ventilación frecuente de espazos pechados de uso común.

• As persoas vulnerables deberán evitar acudir a lugares concorridos e deberán usar máscara nas súas interaccións sociais.

• No ámbito sanitario, pacientes, acompañantes e traballadores de centros sanitarios que entren en contacto con outros pacientes en salas de espera, corredores, ascensores e outros lugares de tránsito que faciliten a transmisión do virus deben poñerse máscara.

Escenario de epidemia de nivel moi alto

• Reforzar a coordinación entre territorios.

• Valorar a adopción de medidas adicionais e excepcionais.

Os catro escenarios de risco veñen definidos en virtude dunha serie de indicadores, extraídos de varias fontes de información, entre elas o Sistema de Vixilancia das Infeccións Respiratorias Agudas en España (SiVIRA), os datos de capacidade asistencial e rexistros de ocupación hospitalaria, o rexistro de procesos de incapacidades temporais (IT) e o sistema de monitorización da mortalidade diaria (MoMo).

Considerarase ademais o impacto nas capacidades asistenciais (especialmente a ocupación de camas hospitalarias e de UCI, e o número de consultas por infeccións en urxencias) e de saúde pública, as características e vulnerabilidade da poboación susceptible exposta e a posibilidade de adoptar medidas de prevención e control.