Os chilenos elixirán presidente entre a comunista Jara e o ultradereitista Kast
A dereita tradicional foi a gran perdedora da primeira volta das eleccións presidenciais e quedou sepultada no quinto lugar
Ao mesmo tempo, celebráronse eleccións parlamentarias, cun avance considerable dos republicanos de Kast
A candidata esquerdista Jannette Jara e o ultradereitista José Antonio Kast disputarán o próximo 14 de decembro a presidencia de Chile tras unha primeira volta moi axustada que gañou este domingo a exministra de Traballo e constatou tanto o gran crecemento da ultradereita como o afundimento da dereita tradicional.
Unha tendencia case mundial á que se sumou a consagración, igualmente, do populismo co líder do Partido de la Gente (PDG), Franco Parisi, quen volveu repetir no terceiro lugar, como nas eleccións de 2021, pero cun aumento significativo do apoio electoral, sobre todo no norte do país.
De acordo aos resultados preliminares do Servizo Electoral, a exministra comunista de Gabriel Boric obtivo case un 27 % dos votos, mentres que o exdeputado ultracatólico logra preto dun 24 %. Onde irá ese 19,6% logrado por Parisi, un home que se presenta como antisistema pero con pensamento neoliberal de dereitas, na segunda volta será durante o próximo mes unha incógnita e podería ter un impacto fundamental no resultado.
"Por suposto que imos querer conversar con eles, pero son eles os que teñen os problemas agora, nós non necesitamos ningún favor. Eles teñen que gañar a opinión da xente, non ao revés", afirmou.
Aumento da ultradereita
Quen revelou a onde irán os seus votos, e fíxoo con contundencia, foi o candidato do Partido Nacional Libertario (PNL) Johannes Kaiser, próximo aos presidentes dos Estados Unidos e da Arxentina Donald Trump e Javier Milei, quen non dubidou en anunciar que pedirá ao 13,9 por cento dos chilenos que lle votaron este domingo que sufraguen en favor de Kast.
Kaiser, ao que algunhas enquisas colocaron erroneamente como favorito da dereita para pasar á segunda volta , sacou con todo peito polos resultados do seu partido, que na súa primeira grande elección se colocou en cuarto lugar e avanzou con forza no Parlamento. Entre ambos, sumaron este domingo preto do 38 % dos votos, nun avance espectacular da ultradereita.
"Este é un dos mellores resultados políticos que obtivo unha nova formación na historia da nosa República (...) non os imos decepcionar, o PNL vai seguir ocupando os espazos que lexitimamente gañou no ecosistema político do noso país", destacou Kaiser.
Afundimento da dereita tradicional
A xornada electoral deste domingo tamén certificou a derrota da coalición da dereita tradicional, liderada pola ultraconservadora Evelyn Matthei, cuxa mensaxe non logrou convencer os votantes nas rexións do norte e do sur.
A exministra durante o primeiro mandato do presidente conservador Sebastián Piñera (2010-2014) apenas logrou un 13,5 % dos votos, en quinto lugar a pesar de liderar unha fronte ampla de partidos. E aínda que sempre se resistiu a revelar cal sería o sentido do seu voto na segunda volta, tras coñecerse a súa derrota felicitou a Kast e confirmou que o seu grupo o apoiará na segunda volta.
Á terceira vai a vencida
Kast compareceu ante os medios, tras coñecérense os resultados, cun rostro exultante e coa convicción de que "á terceira vai a vencida", en alusión ás súas dúas derrotas presidenciais previas, a última en 2021 ante o actual presidente.
"Este é un primeiro paso pero o que vén cara a adiante é o máis importante. A oposición derrotou un goberno fracasado, que non soubo dirixir os destinos do país", dixo antes de repetir que o 11 de marzo empezará un Executivo que freará a inseguridade, impulsará o crecemento e combaterá a migración irregular.
O difícil reto da esquerda
Jara, pola súa banda, celebrou a que é a primeira vitoria nunha primeira volta dunha candidata do Partido Comunista, aínda que o fixera por unha porcentaxe moi axustada, tres puntos de diferenza, moi lonxe do que prognosticaban as enquisas. E cunha pouca marxe de recibir máis votos na segunda volta, xa que os outros dous candidatos de esquerdas non pasaron do 1,5 por cento.
Aínda así, a exministra de Traballo optou por un discurso optimista, con chiscadelas tanto á dereita tradicional como ao propio Parisi, e coa promesa de traballar duro para reverter os prognósticos e evitar que volvan os tempos escuros da ditadura, á que tanto Kaiser como Kast encomiaron en campaña.
“Non deixen que o medo conxele os seus corazóns. Non vale a pena. O medo hai que combatelo dándolles máis seguridade ás familias, non inventando solucións imaxinarias que en cabezas que dun segundo para outro se lle ocorre unha idea máis radical que a seguinte e en cabezas que teñen que esconderse tras un vidro blindado e facerlles cre que alguén os vai atacar”, afirmou.
Boric, pola súa banda, felicitou os dous candidatos, pediu á poboación que vote informada e instou a Jara e a Kast a un debate con altura de miras.