O pánico bancario no 2023, por María Loureiro

Cada vez que os investidores e os cidadáns ven titulares que reflicten problemas nalgún banco, veñen á memoria os temores doutra crise coma a de 2008 e pregúntanse se volverá ocorrer o mesmo. É dicir, un gran desastre económico que levou por diante moitos bancos e que de non levalos requiriu grandes achegas dos gobernos para salvalos. 

O que ocorre no 2023, despois da quebra do SiliconValley Bank en USA e o Credit Suisse en Europa, parécese moi pouco ao acontecido no 2008. Na crise de 2008 o que causou unha gran crise financeira e perda bolsista foi que os bancos tiñan nos seus balances derivados e produtos moi complexos sobre titulizacións hipotecarias que se afundiron en valor ata o chan, cando a burbulla inmobiliaria explotou, mentres que as normas contables esixían que se valorasen os devanditos instrumentos a prezos de mercado.

No 2023 vemos, con todo, que os bancos teñen uns balances máis transparentes e con menos activos tóxicos, pero a situación da débeda pode complicarse. Onte o Banco Santander deu a coñecer as súas contas. A entidade presidida por Ana Botín rexistrou entre xaneiro e marzo unhas ganancias de 2.571 millóns de euros, apenas un 1 % máis que no mesmo período do ano pasado, pero que supón unha cifra récord para o banco no primeiro trimestre.

Ademais, este resultado obtívose pese ao pago extraordinario do imposto temporal á banca, que no caso de Santander abonouse a cifra íntegra correspondente a todo o ano (224 millóns a cargo do exercicio anterior). Excluíndo o gravame, o resultado sería un 10 % superior.

A pesar da boa evolución do Santander, este foi o valor máis baixista do índice español IBEX 35 cun descenso do 5,97 % despois de anunciar un resultados récord no primeiro trimestre do ano.

Pero porque baixa a cotización do bancos?

No caso do Santander, o negocio de Banco Santander nos EUA cae un 50 % en beneficio, ingresos planos, gastos +14 % e dotacións +122 %. Tamén O Brasil decepciona, con ingresos -25 %, gastos +16 % e provisións +21 %. Claro que esta retardación compénsaa Europa con beneficios +17 % e aumentando o seu peso ata o 42 % do total do grupo. O mercado, polo tanto, está a descontar nun primeiro momento os datos máis frouxos e incluso sendo previsor dun posible aumento na taxa de demora de préstamos. Segundo, existe un claro factor contaxio.

Onte, á vez, coñecéronse os resultados de UBS. O banco suízo obtivo un beneficio neto atribuído de 1.029 millóns de dólares (931 millóns de euros) nos tres primeiros meses de 2022, o que representa unha caída do 51,8 % en comparación co resultado contabilizado pola entidade no primeiro trimestre do ano anterior, informou o banco, que a mediados de marzo chegou a un acordo para adquirir Credit Suisse.

A fantasma que planea sobre a banca está relacionada ca acumulación de débeda e a súa renegociación foron moi sinxelas en épocas nas que os tipos de xuro eran moi baixos ou negativos. A ninguén pilla desprevido boa parte do que pasa cando os tipos subiron. Todas aquelas empresas que non eran demasiado solventes e sobrevivían con débeda case gratuíta venllas e deséxanas agora.

Para poñer un exemplo, o Banco de España alertaba sobre a porcentaxe de empresas que teñen dificultades para retornar os créditos ICO concedidos durante a crise da COVID. Aquí tamén hai moitas predicións posibles para este mesmo problema. Para algúns, isto é só o principio dunha gran crise de débeda na que cada cal (familias, empresas e Gobernos) vai ter que demostrar a súa viabilidade e credibilidade, pero xa sen diñeiro barato nin protección ilimitadas dos bancos centrais.

Para outros analistas, estas son pequenas correccións necesarias nas cotizacións dos bancos, que non chegarán a máis porque os bancos centrais proporcionarán certa liquidez necesaria para evitar quebras. Para outros, os bancos centrais preocuparanse polo de agora da inflación, especial da inflación subxacente, aumentando de ser necesarios os tipos de xuros.

En resumo, teremos que esperar, para ver que predición se cumpre…