A economía non se consulta, regúlase, por María Bastida

Unha vez máis, o relato tenta tapar unha realidade tan evidente que o intento de disfrazala ruboriza. A proposta do Goberno de someter a consulta pública a OPA do BBVA sobre o Sabadell nin é un xesto de transparencia nin unha innovación participativa. É un experimento xurídico irregular e un descoido institucional con consecuencias económicas. Un proceso sen base normativa firme sobre unha operación empresarial regulada pola normativa de mercado e competencia.

A operación exposta polo BBVA debe analizarse en termos de eficiencia, competencia e supervisión. E para iso existen organismos como a Comisión Nacional do Mercado de Valores (CNMV), o Banco de España ou a CNMC, que operan baixo criterios técnicos e con procedementos regulados. Estes organismos existen, entre outras cousas, para evitar que as decisións económicas de alto impacto se convertan en obxecto de loita partidista ou clientelismo político. Se o Goberno usa enquisas públicas para desautorizar ou condicionar o xa avalado por un regulador independente, rompe o equilibrio do sistema institucional e introduce arbitrariedade no funcionamento do mercado.

O efecto disuasorio deste sinal non é menor: as OPA, fusións ou adquisicións son parte dunha contorna económica sa. Se os investidores ven que este tipo de operacións se poden frear por razóns políticas, a mensaxe é: “Neste país, as regras poden cambiar se non gusta o resultado”. E iso é dinamita para o investimento a medio prazo.

Ademais, a consulta pública promovida polo Goberno fundaméntase no artigo 133 da Lei 39/2015, relativo á participación cidadá na elaboración de normas. Pero unha operación empresarial regulada por normas específicas non pode condicionarse mediante unha ferramenta pensada para recoller achegas cidadás sobre textos en elaboración. Decidir por enquisa unha operación que debería valorarse con análise de competencia, solvencia e efectos sistémicos é unha forma de trasladar responsabilidade técnica á opinión emocional. Un atallo político que en lugar de apoderar a cidadanía a instrumentaliza.

O foco deste debate non é de fondo, non se trata de se a fusión é boa ou mala, senón de forma: de institucionalidade. Porque gobernar non é improvisar mecanismos de participación á conveniencia nin delegar a responsabilidade en formularios en liña. A economía tampouco se xestiona por sondaxes de opinión, senón por decisións técnicas, previsibles e respectuosas co marco legal. Neste contexto, cabe preguntarse por que se lanza esta consulta xusto agora. É unha forma de contentar a Puigdemont, cuxo rexeitamento á OPA é coñecido? Ou unha cortina de fume para desviar a atención das crises recentes mal xestionadas? Sexa cal for a razón, o resultado é o mesmo: un uso político dos mecanismos institucionais para alimentar o relato, non para reforzar a economía.

Desde o punto de vista económico, o custo máis grave non é se se aproba ou non a OPA. O custo é a perda de confianza en que as regras do xogo sexan claras, estables e neutrais. E cando o capital percibe que as decisións estratéxicas poden ser modificadas por razóns ideolóxicas ou conveniencias conxunturais, deixa de investir. Iso non se consulta: constátase. E os investidores, tarde ou cedo, pasan a factura.