'Xenocidio', elixida Palabra do Ano 2025 en Galicia pola votación popular da RAG

A votación popular para a elección da Palabra do Ano 2025 da campaña do Portal das Palabras, a web para a difusión do léxico galego promovida pola Real Academia Galega e a Fundación Barrié, concluíu coa elección de 'xenocidio'.

A RAG explica nun comunicado que o neoloxismo foi creado por Raphaël Lemkin (1901-1959) e constitúe, en palabras do historiador galego Antonio Míguez Macho, un dos conceptos que cambiaron o mundo.

O xurista polaco de orixe xudía, que logrou escapar da persecución nazi, dedicoulle toda unha vida co propósito de que se recoñecese a súa condición de crime contra a humanidade e de que, como tal, tipificásese como un delito de persecución universal.

Adoptado tras a II Guerra Mundial pola ONU na convención para a súa prevención e sanción, o termo volveu a pronunciarse en múltiples ocasións nos últimos meses para sinalar as accións do Estado de Israel na Franxa de Gaza.

'Xenocidio' impúxose con máis de 4 de cada 10 votos emitidos, 2.948 dos case 7.200 rexistrados, adiantándose así á palabra finalista vinculada a outro fenómeno de natureza moi distinta: 'foliada', expresión da alegría colectiva que supuxo a celebración das Letras Galegas dedicadas ás cantareiras, recoñecidas hai doce meses como protagonistas da Palabra do Ano 2024.

'Foliada' alcanzou 1.315 votos, preto do 20 %, e o terceiro posto, con 843 votos, foi para 'lume', palabra-crónica da vaga de incendios forestais do pasado verán.

A palabra patrimonial comodín 'desfeita', proposta fronte a neoloxismos de previsible vida efémera que se multiplican para nomear involucións e diversos desastres, sumou 834 votos que a sitúan no cuarto lugar.

A Palabra do Ano 2025, 'xenocidio', fórmase a partir do grego xeno- ‘pobo’ e o sufixoide de orixe latina -cidio ‘matar’, seguindo a mesma fórmula que homicidio, parricidio ou magnicidio.