O Nadal máis caro da historia, por Santiago Calvo

As familias galegas encaran este Nadal cunha realidade incómoda: as festas van ser máis caras ca nunca. Segundo os datos dispoñibles, o prezo dunha ducia de produtos básicos para os menús destas datas subiu, de media, un 16 %. É un incremento que se deixa sentir no peto e que obriga a moitos fogares a revisar listas da compra, adiantar compras ou directamente recortar nos gastos festivos.

O encarecemento non é unha percepción illada. Incluso quen decide mercar con antelación, buscando evitar os picos de prezos das últimas semanas do ano, acaba pagando máis ca o Nadal pasado. Produtos como o marisco, a carne ou certos peixes, que adoitan protagonizar as mesas destas celebracións, son os que máis presión exercen sobre o orzamento familiar.

Esta repunta chega nun contexto no que o aforro dos fogares xa vén presionado polo aumento acumulado do custo da vida nos últimos anos. A subida dos alimentos, que non deu tregua desde a crise enerxética e inflacionaria, súmase agora a este novo golpe estacional. E todo apunta a que moitas familias optarán por ceas máis sinxelas, por buscar alternativas máis económicas ou por reducir a cantidade de produto fresco comprado.

O impacto non se limita á cesta da compra: tamén afecta ao ánimo. O Nadal é unha época tradicionalmente asociada á abundancia e á celebración, pero este ano moitos fogares van vivilo cun ollo posto na conta corrente e outro na previsión de gastos de inicio de ano.

O resultado é unha campaña na que o consumo será máis prudente e na que o capricho quedará reservado para poucos. A inflación dá un pequeno respiro xeral, pero cando se fala de alimentación —e máis aínda de produtos propios destas datas—, o custo segue escalando. E iso tradúcese nun Nadal máis caro, máis contido e, para moitas familias, máis difícil.

O cambio de ciclo na Intelixencia Artificial: Google reclama o trono no terceiro aniversario de ChatGPT

Onte, 30 de novembro, marcouse un fito cronolóxico decisivo na historia recente da tecnoloxía: cumpríronse tres anos exactos dende o lanzamento de ChatGPT, un evento que transformou a industria e deu inicio á carreira pola Intelixencia Artificial (IA) xenerativa. 

Durante estes trinta e seis meses, o discurso dominante no sector estableceu dúas verdades que parecían absolutas: que OpenAI mantiña unha vantaxe insalvable no desenvolvemento de modelos e que os chips de Nvidia eran un compoñente indispensable para calquera aspirante a competir na elite tecnolóxica. Non obstante, ao facer balance neste terceiro aniversario, a realidade amosa que esa aura de invencibilidade comezou a fracturarse.

O cambio de paradigma chega dende Mountain View. Google, tras un período inicial de incerteza e críticas, logrou un golpe de efecto que modificou a percepción global do mercado. O catalizador desta recuperación foi o lanzamento de Gemini 3, o seu último modelo de linguaxe, que se colocou inmediatamente no cumio das probas de rendemento e captou a atención dos grandes directivos de Silicon Valley. Un exemplo ilustrativo deste xiro é a postura de Marc Benioff, conselleiro delegado de Salesforce, quen declarou publicamente a súa intención de abandonar ChatGPT en favor da IA de Google, cualificando a experiencia como un punto de non retorno.

A solidez desta nova posición de Google non se basea unicamente nun modelo de software exitoso, senón nun dominio integral da infraestrutura tecnolóxica. A compañía fixo valer a súa capacidade para controlar toda a cadea de valor, algo que os seus rivais non poden replicar facilmente. Mentres OpenAI debe recorrer a financiamento externo constante para cubrir gastos, Google apóiase nun negocio financeiro saneado e nun acceso exclusivo a unha inxente cantidade de datos propios —procedentes de YouTube, Maps e Android— para adestrar os seus modelos sen as trabas legais do copyright que afectan a outros.

Ademais, a independencia no hardware xoga un papel crucial. Mentres xigantes como Meta proxectan ter os seus propios chips para 2027 co obxectivo de reducir a súa dependencia de Nvidia, Google xa opera coas súas propias Unidades de Procesamento Tensorial (TPU). Esta vantaxe estratéxica tivo un reflexo inmediato nos mercados financeiros: nas últimas semanas, a capitalización de Google disparouse cara aos 4 billóns, mentres que Nvidia sufriu unha corrección severa, perdendo medio billón de valor ante a evidencia de que os seus maiores clientes buscan alternativas. Tres anos despois do estoupido da IA xenerativa, o taboleiro reaxústase, demostrando que na tecnoloxía ningún liderado é eterno.

As claves económicas da semana

Entramos na recta final do ano. Coa vista posta na ponte da Constitución e a Inmaculada, esta semana preséntase cargada de datos macroeconómicos cruciais e movementos en Bruxelas que afectarán directamente a Galicia.

Luns 1: Termómetro industrial e a Guerra da IA. Arrincamos decembro coa publicación dos índices PMI do sector manufactureiro en España e a Eurozona. Estes datos dirannos se a industria segue a resistir nun contexto europeo de arrefriamento.

O dato: Estaremos pendentes de se España se mantén en zona de expansión (por riba de 50 puntos).

Mercados: A semana abre coa resaca das noticias tecnolóxicas. A forte corrección de Nvidia e o ascenso de Google (Gemini 3) manteñen aos investidores nerviosos, o que podería marcar a volatilidade nas bolsas desde a apertura.

Martes 2: O día do paro e cita en Bruxelas. É o día máis relevante da semana para a economía doméstica. Publícanse os datos de paro rexistrado e afiliación á Seguridade Social correspondentes a novembro.

Novembro adoita ser un mes de transición para o mercado laboral galego tras o verán e antes da campaña de Nadal. Veremos se o sector servizos aguanta o tipo.

Reúnese o Consello de Emprego e Política Social (EPSCO) en Bruxelas. Os ministros debaterán novas directivas sobre dereitos laborais dixitais, un tema quente tras a recente axitación no sector das tecnolóxicas.

Mércores 3: O pulso dos servizos. Publícanse os PMI do sector servizos. Dado o peso do turismo e o comercio en España, este dato é vital para anticipar como será o peche do PIB de 2025.

Xoves 4 e Venres 5: Os ministros de transportes da UE reúnense (Consello TTE) para tratar, entre outros, a implementación de novas normas de emisións, un tema sensible para a industria de compoñentes de automoción, na que Galicia ten certo peso.

E para rematar a semana, a actividade institucional frearase o venres ao mediodía de cara á ponte da Constitución (festivo o sábado 6) e a Inmaculada (luns 8). Prevese unha grande Operación Saída, que servirá de test para o consumo interno de cara ao Nadal.