Máis de 400.000 persoas despiden o Papa no Vaticano e polas rúas de Roma

As potencias máis poderosas do mundo, pero tamén "os últimos da Terra", asistiron este sábado ao funeral de Francisco, celebrado na praza de San Pedro ante unhas 250.000 persoas e no que se lembrou que foi un "papa no medio da xente".

As autoridades italianas cifran en 400.000 o total de participantes no último adeus do pontífice, tanto na cerimonia do Vaticano coma no paso posterior do cortexo fúnebre polo centro de Roma.

De feito, a Santa Sé precisou que, ao longo do percorrido polas rúas da cidade, as autoridades competentes calcularon a presenza dunhas 150.000 persoas.

De acordo co seu desexo, foi soterrado na basílica de Santa María A Maior nunha cerimonia privada, ante o cardeal camarlengo, Kevin Joseph Farrel, e a familia do pontífice.

Funeral na praza de San Pedro

Delegacións de 150 países e uns 50 xefes de Estado e de Goberno, como o presidente dos EUA, Donald Trump, o de Francia, Emmanuel Macron, o de Ucraína, Volódimir Zelenski, e a da Comisión europea, Ursula von der Leyen, situáronse no lado dereito da praza de San Pedro.

Tamén cinco presidentes de América Latina: o arxentino Javier Milei, o brasileiro Luiz Inácio Lula da Silva, o ecuatoriano Daniel Noboa, o dominicano Luis Abinader e a hondureña Xiomara Castro, ademais dos reis de España, Filipe VI e Letizia.

Mentres, no lado esquerdo, estaba o "poder eclesiástico", composto por uns 220 cardeais, dos que 133 terán que elixir sucesor no conclave que se celebrará nos vindeiros días.

Do mesmo xeito, estiveron convidados, non na primeira fila pero nun lugar privilexiado, a loggia do maggiordomato, os amigos do Papa, como o cartoneiro arxentino Sergio Sanchez ou as asociacións de axuda aos pobres e aos migrantes, ás que o papa apoiou durante o pontificado.

Delegación española

Os reis Filipe VI e Letizia acudiron á basílica de San Pedro a renderlle tributo ao papa Francisco ante o seu féretro, minutos antes de ocupar os seus lugares na praza para asistir ao funeral.

Os Reis estiveron acompañados da delegación española que se desprazou á Cidade do Vaticano para asistir á cerimonia e que está integrada polas vicepresidentas María Jesús Montero e Yolanda Díaz, o ministro de Presidencia, Félix Bolaños, e o líder do PP, Alberto Núñez Feijóo.

A capela ardente do papa Francisco na basílica de San Pedro pechouse na tarde do venres, despois de tres días aberta nos que 250.000 persoas se despediron do pontífice, tras o que se procedeu ao peche do féretro.

Un aplauso na praza

No resto da praza, unhas 50.000 persoas, que acudiron durante a madrugada para poder acceder, e outras 200.000 na vía da Conciliazione e nas rúas contiguas tiveron que seguir a cerimonia polas pantallas xigantes que foron instaladas, segundo os datos que proporcionou o Vaticano.

O funeral do papa Francisco comezou pouco despois das 10:00 da mañá coa marcha do féretro, aos ombreiros dos sediarios, seguido en procesión polos cardeais concelebrantes desde a basílica de San Pedro do Vaticano ata o sagrado da praza.

Á vista do féretro nas pantallas instaladas na praza escoitouse un forte aplauso por parte dos fieis, que despois continuaron o resto do funeral en absoluto silencio.

O cadaleito foi colocado fronte ao altar, sobre unha alfombra e xunto a un cirio aceso e despois colocouse enriba o libro do Evanxeo aberto.

A homilía

Durante a homilía, o cardeal Giovanni Battista Re lembrou o papa Francisco por "non cesar de alzar a súa voz implorando pola paz" e por dedicarse "aos últimos da Terra" como as persoas pobres e as migrantes.

"Fronte ao estalido de tantas guerras nestes anos, con horrores inhumanos e innumerables mortos e destrucións, o papa Francisco non cesou de alzar a súa voz implorando pola paz e convidando á sensatez, á negociación honesta para atopar posibles solucións", dixo.

O cardeal, encargado de oficiar as exequias, citou outra das frases que Francisco adoitaba pronunciar.

"Porque a guerra é só morte de persoas, destrución de casas, hospitais e escolas. A guerra sempre deixa o mundo peor que antes, para todos é sempre unha derrota dolorosa e tráxica".

Tamén destacou que foi un pontífice "entre a xente", "co corazón aberto a todos" e que se dedicou "aos últimos da Terra e os marxinados".

"Estableceu contacto directo coa xente, desexoso de estar aí para todos, cunha marcada atención a quen tiña dificultades, dedicándose a pensar en todo, ata nos últimos habitantes da Terra e nos marxinados. Foi un Papa para o pobo, cun corazón aberto a todos", engadiu.

Battista Re lembrou unha das máis famosas frases do seu pontificado: "Construír pontes e non muros", unha frase pronunciada en presenza do presidente dos EUA, Donald Trump, e outros numerosos líderes mundiais.

Salientou que "a súa última imaxe, que quedará nos nosos ollos e nos nosos corazóns", é a do recente Domingo de Resurrección cando "malia graves problemas de saúde, quixo impartirnos a súa bendición desde o balcón da basílica de San Pedro e despois baixou a esta praza para saudar desde o papamóbil".

"A pesar da súa fraxilidade e o seu sufrimento final, o papa Francisco elixiu seguir este camiño de doazón ata o último día da súa vida terrea".

Fixo referencia "ao seu vocabulario característico e a súa linguaxe rica en imaxes e metáforas" e da "grande espontaneidade e un modo informal de dirixirse a todos, mesmo ás persoas afastadas da Igrexa".

"O seu carisma para acoller e escoitar, unido a un modo de actuar propio da sensibilidade actual, tocou os corazóns, buscando espertar enerxías morais e espirituais", engadiu.

Noutro momento, subliñou a súa idea de que "a Igrexa é un fogar para todos; unha casa con portas que sempre están abertas", así como a súa atención a favor dos refuxiados, os desprazados e os pobres.

A este respecto, citou como significativo que a súa primeira viaxe fora a Lampedusa, "illa que é símbolo da traxedia da emigración con miles de persoas afogándose no mar".

Do mesmo xeito, fixo referencia á súa visita á illa grega de Lesbos e a celebración dunha misa na fronteira entre México e os Estados Unidos, con motivo da súa viaxe ao primeiro destes países.

Ademais, rememorou "as súas 47 arduas viaxes apostólicas", destacando en particular a que fixo a Iraq en 2021, que "foi un bálsamo para as feridas abertas da poboación iraquí, que tanto sufrira a obra inhumana do Estado Islámico".

E concluíu lembrando que Francisco adoitaba terminar os seus discursos e encontros dicindo: "Non se esquezan de rezar por min".

"Querido papa Francisco, agora pedímosche que reces por nós e que desde o ceo bendigas a Igrexa, bendigas a Roma, bendigas o mundo enteiro, como fixeches o domingo pasado desde o balcón desta basílica nun abrazo final con todo o Pobo de Deus, pero idealmente tamén coa humanidade que busca a verdade con corazón sincero e ten no alto o facho da esperanza", rematou.

Cortexo fúnebre

Ao remate da misa, o cortexo fúnebre comezou o seu percorrido por Roma cara á basílica de Santa María a Maior, o lugar elixido polo pontífice para o seu soterramento.

Milleiros de persoas quixeron despedir o papa Francisco polas rúas do centro da cidade, nesta derradeira viaxe en papamóbil duns seis quilómetros.

Cando o féretro cos restos de Jorge Bergoglio chegaron ao templo, corenta persoas, entre elas algunhas desfavorecidas e reclusas, agardábano na escalinata de entrada cunha rosa branca.

Os sediarios levaron o féretro ao interior da basílica romana, onde Francisco foi soterrado como era o seu desexo, xa que era moi devoto da Virxe que custodia, a icona da Salus Populi Romani.

Cardeais e bispos acompañaron en procesión o féretro ata un dos laterais da basílica, onde Francisco indicou que quería a súa tumba.

Catro nenos depositaron cestas coas flores brancas na capela Paolina, na que o Papa adoitaba rezar antes e despois de cada viaxe internacional ou en momentos como a pandemia da covid ou ao saír do hospital.

Cerimonia privada

A imaxe do féretro fronte á icona da Virxe foi a última retransmitida do funeral. A tumba atópase entre a capela Paolina e a da familia Sforza. O enterro oficiouse nunha cerimonia privada, ante o cardeal camarlengo, Kevin Joseph Farrel, e a familia do pontífice. 

A sepultura ten unha lápida de mármore branco de Liguria, a terra dos antepasados italianos de Jorge Mario Bergoglio. Só leva a inscrición Franciscus, o seu nome papal, e unha reprodución ampliada da súa cruz pectoral en prata.

Na mañá deste domingo, os fieis poderán visitar a tumba para renderlle homenaxe.