Inspectores de Facenda ven "imposible" aplicar o acordo de financiamento catalán e esixen a dimisión de Montero

A Asociación de Inspectores de Facenda do Estado (IHE) sinalou este mércores que é "imposible" aplicar o acordo de financiamento singular alcanzado entre o Executivo central e a Generalitat catalá, un pacto que, baixo o seu punto de vista, supón o principio da "desaparición do Estado" se se estende ao resto de comunidades autónomas, á vez que volveron a esixir a dimisión da ministra de Facenda, María Jesús Montero.

Así o manifestaron nun informe presentado na Asociación da Prensa de Madrid (APM), onde abundaron que tamén implicaría a "desaparición" da Axencia Estatal de Administración Tributaria (AEAT), que quedaría "partida" e "repartida" entre todas as rexións.

Romperíase, baixo o seu punto de vista, algúns principios "básicos" da Facenda española, como que o sistema de información debe ser único, que debe existir unha caixa única e que a xestión das retencións deba facerse de forma "integrada", argumentaron.

En concreto, a xestión do 100 % do Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas (IRPF) prevista para 2026 resultaría "imposible" porque, baixo o seu punto de vista, non é "realista", xa que non se podería conciliar a información dunha base de datos nacional e outra catalá. Con iso, a "rapidez" á hora de realizar as devolucións nas declaracións da renda caería de forma drástica.

"Resultaría imposible enviar aos contribuíntes os datos fiscais, posto que a información estaría en dúas bases de datos diferentes. Tamén se verían afectados os cruzamentos de información para detectar riscos fiscais", engadiron respecto diso.

Aínda que evitaron dar cifras do que deixarían de ingresar as arcas públicas, si expuxeron que, en base aos últimos datos dispoñibles, que se remontan a 2022, os impostos cataláns supoñen o 19,35 % do total nacional. Ese ano, o Estado recadou 255.463 millóns de euros, dos que 49.434 proviñan de Cataluña.

O pacto tería "consecuencias" na loita contra a fraude fiscal, tamén pola diseminación dos datos ao separar a facenda española e a catalá. "Unha información fraccionada en dúas bases de datos non pode producir os resultados actuais na loita contra a fraude", incidiron.

Puxeron como exemplo a comprobación das operacións relacionadas con criptomonedas, un campo de gran "complexidade" cuxa monitorización resultaría "imposible" en diante para a Generalitat respecto a os cidadáns con domicilio en Cataluña, dado que a información nacional e internacional coa que se realizan estarían na base de datos da AEAT e a das declaracións presentadas polos cataláns na base de datos da Facenda catalá.

Control dos grandes patrimonios

Algo similar ocorrería no control dos grandes patrimonios, unha tarefa que ata o de agora se realiza de forma centralizada pola Unidade Central do Control de Patrimonios Relevantes do departamento de Inspección.

"Se se fraccionase a AEAT, este control para detectar condutas irregulares non se podería facer para os contribuíntes domiciliados en Cataluña", argumentaron.

De igual forma, o financiamento singular catalán contribuiría á "desaparición" da AEAT como "órgano vertebrador" das políticas sociais do Estado, debido a que en caso dun fraccionamento, non se dispoñería da información necesaria para efectuar o pago de prestacións como as deducións do IRPF, as axudas a nais traballadoras ou as destinadas ás familias numerosas.

"Perdas de eficacia e eficiencia"

A presidenta da Autoridade Independente de Responsabilidade Fiscal (AIReF), Cristina Herrero, advertiu de que, en xeral, as fragmentacións tenden a provocar "perdas de eficacia e eficiencia", ante o acordo alcanzado entre o Goberno e a Generalitat catalá sobre o financiamento singular de Cataluña.

Aínda que a institución independente non quixo pronunciarse sobre o financiamento singular en Cataluña, a súa presidenta si sinalou que á AIReF, unha aproximación fragmentada a temas como é o caso da reforma do sistema de financiamento autonómico "non lles gusta".

"Gústanos unha maior amplitude no tratamento dos datos, tanto no ámbito subxectivo, tendo en conta o que ocorra en todas as administracións públicas, como desde o punto de vista obxectivo, con mecanismos de financiamento e co cumprimento das regras fiscais", explicou.