Galicia xa supera as 786.000 pensións e as novas altas rozan os 1.500 euros, por Santiago Calvo

As pensións están no centro do debate público e cada mes chegan novos datos que dan que falar. O progresivo desembarco da xeración do baby boom no sistema de Seguridade Social está a cambiar o perfil dos xubilados: entran con carreiras de cotización máis longas, salarios máis altos durante a súa vida laboral e, en consecuencia, prestacións tamén máis elevadas. Iso fai que as novas pensións superen xa, de maneira clara, o salario máis común en España, que coincide co salario mínimo interprofesional.

A nivel estatal, a pensión media das novas altas sitúase en 1.639 euros, pero se falamos dos traballadores do réxime xeral —que son a maioría— a cifra sobe ata os 1.753 euros. É un incremento notable se o comparamos co 2018, cando a pensión de entrada ao sistema estaba en 1.420 euros. En só sete anos, medrou máis dun 23 %. E, sobre todo, convén lembrar: esa cifra é hoxe un 48 % superior ao salario mínimo.

En Galicia, a realidade é algo distinta, aínda que a tendencia é semellante. A pensión media de xubilación en setembro situouse en 1.293,68 euros, por debaixo da media estatal, que rolda os 1.508,7. Cada mes abóanse preto de 500.000 pensións de xubilación e, se se suman as de viuvidade, incapacidade permanente e outras prestacións, a cifra total elévase ata 786.000. É dicir, practicamente un de cada tres fogares galegos ten ingresos ligados a unha pensión.

Todo isto tradúcese nun esforzo orzamentario considerable. Só en Galicia, a nómina mensual das pensións achegase xa aos 900 millóns de euros. A nivel nacional, a Seguridade Social desembolsou este mes de setembro 13.638 millóns, dos cales máis do 70 % corresponden a pagas de xubilación. A factura non deixa de medrar, impulsada pola indexación ao IPC, pola masiva entrada dos baby boomers e pola maior contía das prestacións.

Outro dato a ter en conta é o que cobran os novos xubilados galegos: uns 1.500 euros de media, fronte aos máis de 1.600 no conxunto do Estado. Un salto importante respecto á pensión media actual, que confirma que quen se retira agora accede a prestacións moito máis altas ca os seus predecesores. En termos interxeracionais, iso acende o debate: moitos traballadores en activo teñen salarios que non chegan a esas cifras, o que engade tensión á percepción de equidade do sistema.

E así, cada mes, o chamado “elefante na sala” faise máis grande. Galicia suma máis pensionistas, con prestacións máis altas e cun peso crecente sobre o gasto público. Un reto que xa non é só económico, senón tamén político e social: como garantir a sostibilidade dun sistema que é, ao mesmo tempo, o principal soporte de renda para centos de miles de fogares e unha das maiores presións sobre as contas públicas?

As claves económicas da semana

Esta semana tráenos varios capítulos de especial interese para seguir de cerca o pulso económico en España e Galicia. Hoxe coñeceremos os datos adiantados da inflación para setembro: os mercados apuntan a unha taxa interanual dun 2,7 %, idéntica á de agosto. Será clave ver se se confirma ese nivel ou hai sorpresas que deriven en revisións.

O martes, o protagonismo recae nos datos de contabilidade rexional: saberemos como evoluciona o crecemento económico en cada comunidade autónoma durante 2024, revelando fendas entre rexións con distinto perfil produtivo. E o xoves coñeceremos como evoluciona o paro rexistrado, un barómetro clásico do mercado laboral que chegará nun contexto de forte atención política.

Ese mesmo xoves arranca o Foro La Toja-Vínculo Atlántico, con intervencións centrais sobre a nova orde mundial, a guerra en Gaza, o conflito en Ucraína e as consecuencias dos aranceis estadounidenses de Trump, entre outras cuestións. As cabezas mediáticas e políticas (Rajoy, Feijóo, Cuerpo, exministras como González Laya, Sáenz de Santamaría, ou nomes internacionais como Kasparov, Zedillo ou Ignatieff) debaterán os grandes desequilibrios globais.

En resumo: inflación baixo lupa, contraste rexional no crecemento, tensións no emprego e Galicia no epicentro dun foro que pretende debater o novo mapa global.