Galaxia pon fin aos actos do seu 75 aniversario coa exposición 'Crear porvir' en Vigo

Galaxia celebrou este xoves o acto final do seu 75 aniversario coa inauguración en Vigo da exposición Crear porvir, que destaca o labor dos autores da editorial desde 1950 ata a actualidade e destaca o seu papel na evolución cultural de Galicia e a súa proxección exterior.

Comisariada polo presidente da Real Academia Galega Henrique Monteagudo, a mostra representa un repaso da historia da literatura galega nese tempo e do esforzo dos seus fundadores para que o facho desa cultura non se extinguise.

Desde que se creou o 25 de xullo de 1950, presidida por Ramón Otero Pedrayo, un dos pais do galeguismo, a editorial editou case 4.000 títulos, con obras de máis de 1.500 autores entre os que se atopan os grandes nomes da letras galegas.

A exposición comeza coa acta de constitución de Galaxia como unha Sociedade Anónima, a única forma posible de esquivar a censura, e mostra a importancia para a editorial de publicar obras clave do pensamento e a literatura galegas, como as de Castelao ou o poeta Manoel Antonio, que naqueles tempos eran descoñecidas para a inmensa maioría dos habitantes de Galicia.

O propio Xesús Alonso Montero, que foi moito despois presidente da Real Academia Galega (RAG), recoñeceu que na súa mocidade descoñecía quen era Castelao, mentres que outros destacados escritores, como Carlos Casares, nunca leran un libro en galego ata a creación de Galaxia.

A través de paneis nos que se presentan as portadas dos libros, fotografías e textos explicativos da importancia de cada etapa, a exposición divídese en catro grandes bloques temáticos: literatura, ensaio, tradución e libros infantís e xuvenís.

En literatura, móstrase a continuidade do proxecto galeguista desde a literatura do Rexurdimento ata a da xeración Nós, incluídas obras de Castelao, Otero Pedrayo, Vicente Risco ou Ramón Cabanillas, e da primeira xeración de posguerra representada por Eduardo Blanco Amor e Álvaro Cunqueiro.

Despois veñen escritores que aínda eran moi novos cando se creou a editorial, pero que pasaron logo a ser nomes clave da literatura galega contemporánea, como Xosé Luís Méndez Ferrín, Uxío Novoneyra, Xohana Torres ou o propio Casares, seguidos por autores da chamada xeración da autonomía, como Manuel Rivas, Domingo Villar, Yolanda Castaño ou Marilar Aleixandre.

O ensaio ocupa tamén un papel primordial na mostra, xa que, desde os seus inicios, foi considerado fundamental na editorial para demostrar que o galego era unha lingua de prestixio que podía empregarse para expresar o pensamento máis culto e elevado.

Así, exhíbense publicacións clave como O atraso económico de Galicia de Xosé Manuel Beiras, considerado unha análise referencial da economía galega, xunto a ensaios de Ramón Piñeiro ou do historiador Ramón Villares.

Neste campo, Galaxia realizou tamén varias traducións de ensaios estranxeiros como o do filósofo alemán Martin Heiddeger Da esencia da verdade, cuxa publicación foi prohibida durante catro anos, non polo seu contido senón por considerar que a lingua galega non era adecuada para expresar esas ideas, segundo o argumento dos censores franquistas da época.

Con todo, a editorial non claudicou no empeño e traduciu neses anos grandes clásicos da literatura universal, como o Ulises de James Joyce ou os clásicos romanos Petronio, Cicerón ou Salustio, cuxa publicación si que puido esquivar a censura.

Galaxia desenvolveu varias actividades ao longo deste ano para celebrar o seu 75 aniversario, que incluíron exposicións, foros de debate, premios literarios, producións audiovisuais e eventos para todos os públicos. 

Cedida (Galaxia)