Sánchez anuncia un encontro para que o Estado asuma parte da débeda das comunidades, e pide un financiamento que "blinde a solidariedade entre territorios"

O presidente do Goberno, Pedro Sánchez, reclamou este venres unidade ás autonomías para pechar xunto aos Executivo acordos en materias clave para os cidadáns como o financiamento autonómico, a sanidade, a inmigración e a vivenda.

Sánchez pediu esa colaboración ás comunidades nunha declaración previa ao comezo das reunións do cume autonómico que se celebra en Santander e despois do almorzo que todos os participantes nela compartiron co rei.

O rei Felipe VI chegou puntual ao Palacio da Madalena de Santander, onde se celebra este venres a Conferencia de Presidentes, e saudou ao xefe do Executivo, Pedro Sánchez, e o resto de autoridades, para posteriormente facerse a tradicional foto de familia.

O encontro propiciou un fugaz saúdo entre o xefe do Goberno, Pedro Sánchez, e dous dos presidentes do PP cos que mantivo máis desavinzas nos últimos tempos, a madrileña Isabel Díaz Ayuso e o valenciano Carlos Mazón.

Todos os presidentes autonómicos asistentes ao cumio puxéronse en fila para saudar o rei e, tras don Filipe, Sánchez estreitou a man de cada un deles.

Moi breve foi o saúdo con Mazón, con quen coincidiu por última vez fai máis dun mes na accidentada visita a Paiporta xunto ao rei.

Á dereita de Mazón atopábase o presidente castelán-manchego, Emiliano García Page, e como o rei detívose uns segundos con el, Sánchez quedou parado fronte ao presidente valenciano, pero non se lles viu cruzar palabra.

Pouco despois chegou o saúdo entre Sánchez e Ayuso, a única presidenta que decidiu non participar na rolda de contactos que mantivo o xefe do Executivo previa a este cumio de Santander. Foi de novo un saúdo conciso.

Primeiros anuncios e propostas

O Goberno avanzou que convocará en xaneiro un Consello de Política Fiscal e Financeira para impulsar a asunción polo Estado de parte do endebedamento das CCAA do réxime común.

Tamén que transferirá 223 millóns de euros en 2025 ás comunidades autónomas para que financien o desenvolvemento de solucións sanitarias baseadas en Intelixencia Artificial (IA).

Segundo fontes do Executivo, a transferencia farase a principios do próximo ano e con carácter extraordinario, co obxectivo de "mellorar a atención aos pacientes e aproveitar mellor o tempo dos sanitarios".

O Goberno tamén indicou que consolidará e aumentará o financiamento de novas prazas para profesións sanitarias nas universidades públicas, a condición de que exista un compromiso firme das comunidades para contribuír de forma sostida ao seu cofinanciamento.

En canto ás propostas, pídelles ás comunidades acordar entre todos un novo modelo de financiamento autonómico que concilie a multilateralidade e a bilateralidade, blinde a solidariedade entre territorios, e garanta que todas as CCAA reciban máis recursos dos que reciben hoxe.

Tamén blindar o carácter público e social das vivendas financiadas con recursos públicos de forma permanente e irreversible, para asegurar que o parque público de vivenda alcanzable siga crecendo e chegue ao 20% que teñen os países europeos máis avanzados.

No seu listado de propostas figura tamén aprobar unha reforma da Lei do Solo que ofreza máis seguridade xurídica aos concellos á hora de modificar os seus plans urbanísticos, axude a acelerar a construción de vivendas alcanzables, e a adaptar a normativa actual ao reto do cambio climático.

Os retos

Os presidentes autonómicos acoden á Conferencia de Presidentes con posicións afastadas en asuntos básicos como a reforma do financiamento autonómico ou a inmigración, e escépticos ante a posibilidade de pechar acordos dado o formato do cumio. 

O conclave, presidido polo xefe do Executivo, comezará cun encontro co rei Filipe e será despois, tras as declaracións institucionais de Pedro Sánchez e da presidenta cántabra, María José Sáenz de Buruaga, cando comezará o plenario.

Alfonso Rueda reclamou que se convoque o Consello de Política Fiscal e Financeira (CPFF) "de forma inmediata"

O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, subliñou que a "bilateralidade multilateral non existe" e reclamou que se convoque o Consello de Política Fiscal e Financeira (CPFF) "de forma inmediata" para abordar "entre todos" un "novo modelo de financiamento", "máis aló de aspectos puntuais" como a condonación da débeda ás comunidades anunciada polo presidente do Goberno, Pedro Sánchez.

Segundo informaron fontes do Goberno galego, na súa intervención, o presidente da Xunta lamentou que o Executivo estatal incorporou á Conferencia de Presidentes propostas que non foran trasladadas nas reunións preparatorias e que non puideron ser estudadas e analizadas en detalle. Esta forma de traballar, conforme sinalou, limita a eficacia da conferencia. "Se realmente quérense acordos, hai que actuar doutra forma", trasladan.

En materia de vivenda, Rueda apuntou que medidas como a creación dunha sociedade pública de chan residencial son acertadas porque "son unha copia" de iniciativas xa adoptadas pola Xunta.

Sobre este asunto, o presidente galego pediu que se aposte polas políticas que introducen máis vivenda pública no mercado, como "o está facendo Galicia ao duplicar de 4.000 a 8.000 o número de pisos públicos".

Ademais, reclamou que o Goberno dun xiro nas políticas que, na súa opinión, reducen a oferta e retiran pisos do mercado de alugueiro. E é que, segundo apuntou, a lei de vivenda non funciona para facilitar o acceso a vivenda alcanzable.

Rueda cre que os catro asuntos a tratar "son fundamentais" e "ningún" ten máis importancia que os outros. Sobre a migración, dixo que "comprende" a complicada situación que viven as Canarias, "cunha chegada masiva e continua de persoas" ás súas costas.

Neste sentido, o mandatario galego pedirá ao Goberno central "que haxa unha coordinación" e que a distribución destas persoas non se faga "sen ningún outro criterio que a dispoñibilidade de prazas hostaleiras ou de albergues para acollelos".

Rueda demandou "unha chegada ordenada, sabendo cantos van vir" e podendo facerlles unha traxectoria laboral", porque agora hai migrantes aos que "se lles está denegando o dereito de asilo e deixándoos á súa sorte".

No caso concreto dos menores non acompañados, o presidente da Xunta confirmou que Galicia sempre estivo disposta a acollelos mentres a súa capacidade o permita". Con todo, "a nosa capacidade agora mesmo xa non dá máis de si e o que non pode facer o Goberno é, para solucionar un problema nunha comunidade autónoma, crealo no resto", subliñou.

Con todo, Rueda defendeu a oposición do seu partido -que forma parte do Executivo canario- a reformar a lei de estranxeiría tal e como se expuxo porque, ao seu xuízo, o que quere o Goberno central é "un trágaa" para as comunidades autónomas.

"O meu partido está a dicir que as cousas hai que facelas con planificación e o Goberno non pode simplemente decidir un número, trasladalos ás comunidades autónomas e dicir que a partir dese momento é un problema noso, teñamos ou non capacidade para atendelas", resumiu.
Acerca da vivenda, Rueda confiou en que sexa "un tema de acordo" porque é a preocupación "fundamental dos cidadáns". O mandatario galego avoga por "cambiar políticas que agora mesmo estanse demostrando desacertadas", como a lei estatal de vivenda, que mesmo propón derrogar.

O difícil pacto migratorio

A inmigración é o cabalo de batalla das Canarias, que pedirá a todas as comunidades apoio para reformar o artigo 35 da lei de Estranxeiría e lograr unha repartición equitativa dos menores estranxeiros non acompañados.

Non confía en ter éxito, pero Clavijo levará un texto que, segundo asegurou, une o pactado co Goberno de España e "o 95 %" das peticións" do PP nas negociacións.

Este xoves reuniuse co lehendakari, Imanol Pradales, quen quere acordar unha proposta conxunta para unha repartición "equitativa, equilibrado e solidario", lembrando que o País Vasco é fronteira norte e que Biscaia vive unha situación de "excepcionalidade". Pero hai comunidades, como a de Baleares, que xa avisan que pasaron amplamente a súa capacidade de acollida.

Financiamento de Cataluña

O presidente catalán, Salvador Illa, sinalou que vai defender "e explicar" na reunión o acordo alcanzado con ERC para dotar a Cataluña dun financiamento singular, pacto que conta co rexeitamento frontal dos baróns do PP e que foi criticado tamén polo presidente de Castela-A Mancha, Emiliano García Page.

O socialista Page focalizará a súa intervención neste punto para esixir un modelo en que "non haxa privilexios" e que blinde a igualdade no acceso aos servizos públicos.

Os populares subliñan a necesidade dunha reforma urxente do sistema e esixen que toda negociación será multilateral, aínda que cada comunidade pon sobre a mesa as súas peculiaridades.

O problema común da vivenda

Todos os presidentes coinciden en que o da vivenda é un dos problemas prioritarios para os cidadáns. O Goberno acode coa promesa de crear unha empresa pública de vivenda e as comunidades gobernadas polo PP esperan coñecer detalles.

Andalucía avogará por un pacto de Estado, apostando pola colaboración entre administracións para poñer chan a disposición e Navarra, cuxo Goberno comezou o proceso de declaración de zonas tensionadas en 21 municipios, defenderá a intervención no mercado da vivenda, pero consciente de que non é a panacea. 

O futuro de Muface

A orde do día inclúe o déficit de persoal sanitario e varios presidentes autonómicos, como a estremeña María Guardiola ou o galego Alfonso Rueda poñerán sobre a mesa a necesidade de recursos adicionais se os mutualistas incorpóranse á sanidade pública.

A presidenta navarra, María Chivite, pedirá ademais que se acelere a homologación de títulos universitarios estranxeiros, mentres que Melilla aspira a asumir a xestión da sanidade pública.

Plan Nacional contra Inundacións

O president da Generalitat, Carlos Mazón, vai solicitar na Conferencia de Presidentes a elaboración dun Plan Nacional contra Inundacións, que recolla todas as zonas con perigo de inundación de España, e un fondo de financiamento extraordinario de solidariedade para que se poidan recibir axudas sen burocracia ante calquera tipo de catástrofes.