Os países da UE poñen a proba a súa solidariedade no eido migratorio

Os ministros do Interior da Unión Europea celebran este luns unha xuntanza crucial, na que tratarán de chegar a acordos sobre distintas propostas lexislativas relacionadas co pacto migratorio e de asilo.

Entre outros asuntos, determinarán a solidariedade que os países en primeira liña, como España, recibirán a partir do vindeiro ano, cando se apliquen integramente as medidas acordadas.

O "continxente anual" de axuda aos Estados que soportan máis presión para 2026 é o tema que está a resultar máis difícil de negociar e que chega máis aberto ao Consello. 

Sobre a mesa está a proposta comunitaria que establece un limiar mínimo ao ano de 30.000 recolocacións e o pago de 600 millóns de euros pero que suscita "moitas discusións", segundo admiten fontes diplomáticas.

Por unha banda, están os países que piden "adaptar" (no sentido de reducir) as cifras ofertadas por Bruxelas, tendo en conta que a aplicación plena do pacto non terá lugar en xaneiro, senón en xuño, é dicir, non será un ano completo.

Algunhas delegacións piden axustalo, por exemplo, a 15.000 recolocacións e 300 millóns de euros, segundo indican outras fontes. No extremo oposto, están os que "non aceptan" esa idea e mesmo falan de aumentar as cifras ata as 50.000 ou 60.000 reubicacións.

Países que piden a exención

Ademais de ter que chegar a un acordo sobre o "tamaño" do continxente de solidariedade, o Consello deberá decidir se deixa "exentos" das obrigas de asistencia unha serie de países (Austria, Croacia, Polonia, República Checa e Estonia) que o solicitaron.

Segundo Bruxelas, eses Estados, xunto con Bulgaria, enfrontan unha "importante situación migratoria polas presións acumuladas dos últimos cinco anos" e poder pedir unha dedución total ou parcial das súas contribucións para o vindeiro ano. Bulgaria, con todo, non o solicitou.

Outras propostas lexislativas que se van discutir son o regulamento de retornos e as relativas aos "países seguros", que buscan acelerar a denegación do asilo nos casos de solicitudes infundadas e con iso as devolucións.

Regulamento de retornos

A proposta de Regulamento de Retornos complementa o pacto migratorio e enmárcase nos esforzos dos vinte e sete para aumentar a taxa de devolucións de persoas migrantes irregulares, que desde hai anos permanece estancada en torno ao 20%.

Esa normativa crea o marco xurídico para que se poidan establecer centros de retorno en terceiros países para as persoas que recibiron unha orde de devolución, idea que a España lle formula reservas.

Ademais, España querería que o recoñecemento mutuo das decisións de retorno fose obrigatorio e se crease unha orde europea de retorno mentres que a proposta de compromiso que está agora sobre a mesa aposta por un recoñecemento voluntario.

Un grupo de persoas viaxan á península tras pasar polo centro temporal de migrantes de Ceuta. Antonio Sempere/Europa Press

Listaxe de países "seguros"

Por último, parece que podería existir unha "maioría suficiente" para sacar adiante a primeira listaxe de países considerados "seguros" para os efectos de non ter que examinar as solicitudes de asilo que procedan deses lugares.

Ademais de Marrocos e Colombia, están Bangladesh, Exipto, a India, Kósovo e Tunes, así como os países candidatos á adhesión. España non ten reservas sobre este dossier.

Tamén se agarda un acordo sobre o regulamento do "terceiro país seguro" que, por exemplo, permitirá rexeitar por inadmisible a solicitude de asilo dunha persoa cando exista outro país seguro ao que se lle poida enviar e lle garanta unha protección efectiva.

Nestes casos, non é obrigatoria a existencia dunha "conexión" entre a persoa e ese territorio, por exemplo se existe un acordo entre a UE ou os Estados membros. España ten dúbidas sobre a eliminación dese requisito e sobre o custo/beneficio desa medida.