Portugal irá a eleccións anticipadas o 30 de xaneiro

O presidente de Portugal, Marcelo Rebelo de Sousa, anunciou que disolverá o Parlamento e convocará eleccións anticipadas o día 30 de xaneiro para saír da crise política aberta co rexeitamento do Orzamento.

"Unha semana e un día despois do rexeitamento dos orzamentos de 2022, decidín disolver a Asemblea da República e convocar eleccións para o día 30 de xaneiro de 2022", dixo nunha comunicación ao país, despois de realizar unha rolda de contactos durante a última semana.

O xefe do Estado defendeu que "forma parte da vida propia da democracia devolver a palabra ao pobo" e o anticipo electoral é o "mellor camiño" fronte a solucións alternativas, como presentar un novo orzamento ou manter en vigor o de 2021.

O de 2022 "era un orzamento especialmente importante nun momento especialmente importante" para o país, dixo, e lembrou que a crise se produce nun momento de recuperación tras a pandemia e cos fondos europeos do Plan de Recuperación por diante.

Rebelo de Sousa xustificou ademais a elección do 30 de xaneiro como data para ir ás urnas ao considerar que a campaña e os debates electorais non deben realizarse durante o período do Nadal. "Como sempre, nos instantes decisivos, son os portugueses e só eles a mellor garantía do futuro de Portugal", sentenciou.

O rexeitamento dos orzamentos, detonante da crise

O Goberno do socialista  António Costa, en minoría, quedou só na defensa do seu proxecto de orzamentos para 2022, despois de que os seus antigos socios de esquerda lle desen as costas e a dereita votase tamén en contra, o cal abocou a eleccións tras só dous anos de lexislatura. 

A votación supuxo o divorcio definitivo na alianza de esquerdas que naceu entre estes partidos en 2015, coñecida como geringonça, que permitiu completar unha primeira lexislatura de catro anos con acordos por escrito. En 2019, o PSP decidiu facer fronte a unha segunda lexislatura en solitario, negociando medida a medida, pero a estratexia esgotouse en só dous anos.

Co resultado das eleccións bañado de incerteza, unha das incógnitas dos próximos meses é se será posible repetir a geringonça no caso de que os socialistas gañen sen maioría absoluta. 

Crise na dereita

O adianto electoral sorprende a dereita en varias guerras internas nos seus principais partidos. Tanto o líder da oposición PSD (centrodereita) coma o segundo partido conservador con maior representación no Parlamento, os democristiáns do CDS, tiñan previsto realizar primarias nesta fase final do ano.

No PSD, o eurodeputado Paulo Rangel disputa o liderado a Rui Rio, que preside o partido desde 2018, pero este foi moi cuestionado pola súa morna oposición ao Goberno socialista. Este sábado, o PSD decidirá se mantén as primarias e Rio aposta polo seu aprazamento.

A disputa é aínda máis encarnizada no CDS, onde a actual dirección de Francisco Rodrigues dos Santos decidiu aprazar as primarias para este mes ata despois das lexislativas. O seu rival pola presidencia do partido, o eurodeputado Nuno Melo, impugnou esta decisión, que provocou ademais unha saída en masa de militantes democristiáns, entre eles algúns pesos pesados da dereita.