O Goberno ascende a xeneral o xefe da UCO e obriga á substitución na unidade que investiga o caso Koldo

O Goberno ten previsto aprobar este martes no Consello de Ministros o ascenso a xeneral do coronel xefe da Unidade Central Operativa (UCO) da Garda Civil, o que obrigará á substitución do máximo responsable desta unidade que investiga casos de corrupción como o caso Koldo, segundo confirmaron a Europa Press fontes gobernamentais.

Ante as acusacións de que o Goberno planeaba "descabezar" a UCO, o Ministerio do Interior defendeu en reiteradas ocasións nos últimos meses que o coronel xefe da UCO, Rafael Yuste, participara nos cursos de capacitación para o ascenso á cúspide da Garda Civil por vontade propia e que, por tanto, "tiña dereito a promover" se cumpría os requisitos.

Ademais, desde o Executivo lembraron en respostas parlamentarias que o ascenso a xeneral xa ocorrera noutras ocasións e que esta decisión non supón ningunha interferencia sobre a UCO ou calquera outra unidade de investigación das Forzas e Corpos de Seguridade do Estado.

Marlaska: "Agora trabállase con independencia"

Nunha comparecencia no Congreso o pasado mes de xuño, o ministro do Interior, Fernando Grande-Marlaska, defendeu que baixo a súa xestión a UCO pasara de contar con apenas 300 efectivos a superar os 550 axentes, polo que "case se duplicou o persoal" e tamén o seu orzamento.

"Iso non é descabezar a UCO; agora trabállase con maior tranquilidade, independencia e é máis atractivo ese destino", dixo Grande-Marlaska fronte ás críticas tanto de PP como de Vox.

Nunha resposta parlamentaria por escrito a unha batería de preguntas do PP, o Ministerio do Interior reiterou que non interferira en investigacións como as que afectan ao exministro José Luis Ábalos ou o exsecretario de Organización do PSOE Santos Cerdán, así como tampouco as da muller e irmán do presidente do Goberno, Pedro Sánchez.

En concreto, Interior cifrou nun 61,6 % o aumento do número de efectivos desde 2018, o que na súa opinión "reflicte unha aposta decidida polo reforzo operativo" desta unidade.

"Este crecemento permitiu mellorar notablemente o grao de cobertura, que pasou do 72,6 % en 2008 ao 96,04 % en 2025, achegándose a niveis óptimos de ocupación", segundo a resposta por escrito datada o 23 de setembro, á que tivo acceso Europa Press.

"Non son obrigados a promover"

O PP preguntou, ademais, polo antecesor de Rafael Yuste á fronte da UCO, Alfonso López Malo, actual xeral xefe de Policía Xudicial. En concreto, o partido que lidera Alberto Núñez Feijóo quería saber por que Interior "elimina" a antigüidade na elección dos oficiais da Garda Civil e, especificamente, o "motivo do intento de traslado fóra de España do xeneral Alfonso López Malo".

"Os mandos da Garda Civil teñen dereito a solicitar a súa promoción, ameritando para iso o establecido na normativa, e non son obrigados a promover polo Goberno nin pola Dirección Xeral da Garda Civil", lembrou a este respecto o Executivo noutra resposta ao PP datada o 24 de setembro.

Desta forma, o Goberno lamentaba que o PP partise de "premisas falsas" ao aludir a posibles interferencias pola promoción de mandos policiais para ocupar postos de libre designación. "A UCO da Garda Civil actúa como policía xudicial, seguindo as instrucións dos xuíces e fiscais que dirixen as investigacións, e nas que o Goberno non interfire", apostilou.

Baixo a dirección dos xuíces

O Goberno tamén se remitiu por escrito á resolución 04/2025 do Director Adxunto Operativo da Garda Civil na que se convocou as XVII Probas de Selección para cubrir vacantes na UCO para 150 aspirantes das escalas de Suboficiais e de Cabos e Gardas.

"Trátase dun proceso esixente que busca identificar a gardas civís coas capacidades necesarias, quen deberá superar probas psicotécnicas, de coñecementos e entrevistas persoais, o que pon de relevo o alto nivel de preparación e compromiso requirido", argumentou.

Neste sentido, o Executivo reiterou que a UCO é unha unidade que presta servizos fundamentalmente de policía xudicial, polo que "as súas investigacións diríxenas as autoridades xudiciais pertinentes, sendo estas as que solicitan en cada caso se necesitan máis recursos humanos ou materiais, así como de que unidade policial especializada no seu caso solicítano".