Europa chama a atención a España polo apagamento eléctrico do 28 de abril, por Santiago Calvo

Europa deu un serio tirón de orellas a España. A Asociación Europea de Operadores Eléctricos, ENTSO-E, da que forma parte a propia Red Eléctrica de España, vén de publicar o seu informe sobre o grande apagamento do pasado 28 de abril, cando en cuestión de segundos España e Portugal quedaron ás escuras.

O documento, de máis de 250 páxinas, conclúe que o sistema eléctrico español non estaba preparado para xestionar unha perturbación de tal magnitude nun contexto de alta penetración das renovables. En palabras simples: unha planta solar en Granada pode facer tremer toda a rede ibérica.

Os expertos europeos sinalan tres fallos clave: a falta de coordinación entre transportistas, operadores e xeradores; a escasa capacidade de resposta ante eventos rápidos, e unha dependencia excesiva das conexións con Francia e Portugal. De feito, Francia advertira a Suíza tres horas antes de que algo non ía ben, pero Red Eléctrica non reaccionou ata pouco antes do colapso.

Desde Madrid, Red Eléctrica celebrou o resultado do informe. Si, celebrouno. A empresa que preside Beatriz Corredor, que ademais ocupa un dos doce postos do Consello de Administración de ENTSO-E, asegura que o documento europeo confirma punto por punto o seu propio informe interno, publicado en xuño, no que se exculpaba e botaba toda a responsabilidade sobre as grandes eléctricas privadas —Iberdrola, Endesa, Naturgy e EDP.

Porén, varios supervisores europeos, incluída a CNMC, lembran que se trata dun informe de feitos, pero tamén de parte, xa que está elaborado por un organismo no que Red Eléctrica ten peso e influencia. O informe definitivo, con causas e recomendacións, non verá a luz ata o primeiro trimestre de 2026.

Mentres tanto, o operador estatal continúa a operar o sistema en modo reforzado, sen cambios de fondo nos protocolos. Iso quere dicir que, se se repiten as circunstancias de abril, o apagamento podería volver ocorrer mañá mesmo.

En resumo: Europa pide máis transparencia, máis coordinación e máis realismo nun sistema que se gaba de ser o máis avanzado do continente, pero que quedou demostrado que, cun pequeno fallo, pode deixarnos ás escuras en cuestión de segundos.

As claves económicas da semana

Esta semana vén cargada de citas e cifras importantes para a economía. O Instituto Nacional de Estatística publicará o dato de produción industrial correspondente a agosto, un indicador clave para medir o pulso do sector manufactureiro español. Tras o crecemento do 2,5 % rexistrado en xullo, o mercado estará moi pendente de comprobar se a industria mantén o ritmo ou se a desaceleración europea comeza a notarse tamén aquí.

E este venres remata o prazo para que os accionistas do Sabadell acepten a oferta do BBVA. De momento non sabemos nada do resultado: dende o Sabadell apuntan a que a OPA vai quedar por debaixo do 30 %, mentres que no BBVA son moito máis optimistas e apuntan a que se van facer con máis da metade das accións do Sabadell. En todo caso, haberá que esperar ata a semana que vén para coñecer o resultado.

A nivel europeo, chegarán tamén novos datos de confianza dos investidores e de vendas polo miúdo, que axudarán a interpretar o momento económico da zona euro. En definitiva, unha semana con moitos números enriba da mesa e cun ollo posto en Alemaña e Italia, auténticos termómetros da actividade industrial continental.

Pero non todo van ser cifras. A cidade da Coruña convértese do 7 ao 8 de outubro na capital española da economía circular, coa celebración do VII Congreso Nacional de Residuos de Aparatos Eléctricos e Electrónicos, o coñecido RAEE. Durante dous días, máis de 400 expertos debaterán sobre como aproveitar mellor os materiais, reducir desperdicios e avanzar cara a unha economía máis sostible.

E no terreo social, o martes 7 de outubro está convocada unha manifestación diante do Congreso dos Deputados, promovida por colectivos de empregados públicos que reclaman menos temporalidade e máis estabilidade nos seus postos. Unha reivindicación que gaña forza tras meses de negociacións sen avances claros, que podería marcar o ton sindical das próximas semanas.

Así que, entre estatísticas, congresos e protestas, esta primeira semana de outubro promete medir non só a saúde da economía, senón tamén o nivel de confianza —e de paciencia— dos cidadáns e das institucións.