Desartellada unha banda que traía mulleres de Colombia para a súa explotación sexual en España

Polo menos 50 mulleres colombianas foron captadas no seu país por unha rede criminal que as traía a España para a súa explotación sexual e que, mesmo, utilizaba sicarios para ameazalas, pero unha operación conxunta da Garda Civil e a Policía dese país suramericano conseguiu desarticular esa organización.

Foi grazas ao primeiro Equipo Conxunto de Investigación (ECI) creado a nivel xudicial entre un país europeo e Colombia, un "fito" na historia xudicial de España, como explicou este venres en conferencia de prensa o xefe da Garda Civil en Galicia, Miguel González Arias.

A operación Estorque, tal como é coñecida, rematou coa detención de sete persoas membros dunha rede que non dubidaba en extorsionar e coaccionar as familias das vítimas e que podería explotar máis de 50 mulleres no últimos catro anos, con beneficios de entre 25.000 e 35.000 euros por cada unha delas.

O equipo conseguiu de maneira coordinada trasladar a lugar seguro varias vítimas e familiares fóra da acción da organización, cuxo sistema financeiro e branqueo de capitais tamén foi desmantelado en Colombia, lugar de destino dos beneficios procedentes da explotación sexual das vítimas.

Denuncia dunha vítima

A operación iniciouse a finais de 2021 grazas á "valente" denuncia dunha vítima, agora testemuña protexida, que relatou como foi captada en Colombia por esta organización mediante engano e aproveitándose da súa situación económica e familiar.

Esta muller, segundo explicaron os investigadores, non quería pagar máis diñeiro á rede pola débeda que supostamente as vítimas contraían coa organización e porque non quería que lles pasase a máis mulleres. Nunha saída para enviar o diñeiro, chamou unha "boa persoa" e explicoulle a súa situación.

As vítimas, de entre 18 e 25 anos, estaban 24 horas "enganchadas" ao teléfono, case sempre encerradas nun cuarto con chave. A cada muller captada, a organización impoñíalle unha débeda -á denunciante de 12.000 euros- polo traslado a España e outros gastos, pero moitas delas chegaban a pagarlles ata dez veces máis a través dos seus familiares, aos que a rede extorsionaba.

Segundo as pescudas dos investigadores, as vítimas eran captadas con falsas promesas dun traballo de camareiras e eran traídas a diferentes provincias españolas para que exercesen a prostitución en pisos privados.

En España actuouse nas provincias da Coruña, Toledo e Cáceres, onde foron liberadas tres potenciais vítimas de explotación. Ademais, foron detidas catro persoas -dúas en Santiago de Compostela, unha en Cáceres e outra en Xixón-, ás que se lles imputan os delitos de tráfico de seres humanos para explotación sexual, branqueo de capitais e pertenza a organización criminal.

En Colombia foron arrestadas tres persoas, en concreto en Medellín. Entre elas, o xefe e máximo expoñente deste grupo criminal, encargado de controlar todas as fases de captación, traslado e explotación das vítimas. Igualmente, emitiuse unha orde internacional de detención contra outra muller integrante da organización asentada en Ecuador, acusada de captar a algunhas das vítimas.

Extorsión

Se as vítimas non pagaban, eran os membros do clan Os Pachelly quen ameazaba e, mesmo, utilizaban a violencia contra os familiares directos daquelas para acabar con calquera reticencia no pago. Os Pachelly teñen fortes vinculacións con outros históricos clans criminais, como o clan do Golfo.

Ao mesmo tempo que se executaban as actuacións en ambos os países, o equipo conxunto conseguiu trasladar de forma segura a España o fillo da denunciante, en coordinación entre as autoridades colombianas e españolas e unha ONG. De feito, non se quixo dar a coñecer o resultado desta operación ata que o neno e outros familiares estivesen seguros.

Tanto a Garda Civil como a Fiscalía valoraron o resultado do equipo conxunto, que pode abrir este modelo de investigación a máis operacións. Pero sobre todo fixeron fincapé na protección das vítimas como obxectivo prioritario. A fiscal de sala lembrou que Colombia encabeza, desde a pandemia, a lista de países onde se captan máis mulleres explotadas sexualmente en España, aos que seguen Paraguai, O Brasil, Venezuela Romanía e Nixeria.