A vulnerabilidade do museo máis visitado do mundo: outros roubos no Louvre

​O Museo do Louvre non é só un santuario da arte, da beleza, é o museo máis visitado do mundo. O Museo do Louvre semella tamén un mausoleo da vulnerabilidade, se se ten en conta os roubos e saqueos que sufriu ao longo da súa historia.

Baixo as súas pirámides de cristal, os seus teitos e as súas reixas douradas, que semellan sempre acabadas de pintar por un lacaio de librea, escóndese a eterna ironía da súa fraxilidade. Un dos maiores tesouros do mundo foi, unha e outra vez, presa da audacia e da cobiza humana.

Os roubos cometidos ao longo da súa historia non son só fallas de seguridade, senón capítulos, ás veces arrepiantes, que reescribiron a fama das obras e expuxeron os abismos da cobiza e o fervor nacionalista.

O roubo do século XX (1911): o roubo de A Mona Lisa - A Gioconda

O 21 de agosto de 1911, nun París da Belle Époque, o Louvre espertou cun silencio anormalmente oco. Non faltaba calquera cadro; a parede do salón Carré estaba desposuída da súa inquilina máis prezada: A Gioconda de Leonardo da Vinci.

​A prensa mundial rachou as vestiduras. O baleiro que deixou a pintura era, paradoxalmente, o máis visitado do museo.

As sospeitas caeron sobre artistas de vangarda como Pablo Picasso ou o poeta Guillaume Apollinaire, que foron interrogados por unha Policía estupefacta.

​Pero o ladrón non era un xenio do crime, senón un home simple: Vincenzo Peruggia, un vidreiro italiano e exempregado do Louvre.

Peruggia aproveitou o seu coñecemento interno, escondeuse unha noite de domingo e, á mañá seguinte, descolgou o pequeno panel de álamo. Ocultou a obra de 77x53 cm baixo a súa blusa de traballador e saíu tranquilamente por unha porta pouco vixiada.

O seu móbil era unha mestura tóxica de erro histórico e nacionalismo: cría firmemente que Napoleón roubara a pintura e que era o seu deber patriótico devolvela a Italia. Peruggia durmiu coa obra no dobre fondo dun baúl durante dous anos, ata que tentou vendela a un anticuario en Florencia.

A recuperación da pintura, en decembro de 1913, foi un triunfo internacional, pero o roubo xa cumprira o seu propósito involuntario: a Mona Lisa deixou de ser só arte para converterse nunha icona global e no rostro máis famoso da cultura popular.
 

Galería Apolo, a mesma que roubaron este domingo, coas xoias da Corona de Francia. Foto: www:louvre.fr

Roubos máis recentes no Louvre

Aínda que A Mona Lisa leva todos os titulares, o museo enfrontou outros roubos importantes:

Roubo de xoias da coroa (1983): Subtraéronse dúas pezas de armadura renacentista, que foron recuperadas décadas despois.

Roubo de xoiería exipcia (1990): O museo descubriu a subtracción de varias xoias exipcias.

​Roubo do Retrato dunha muller sentada, de Renoir e outros, a principios da década de 1990: Nun período de seguridade menos estrita, rexistráronse roubos de menor escala, incluíndo un cadro de Pierre Auguste Renoir, que foi cortado o lenzo e desprendido do seu marco.

O "roubo" de Napoleón e o saqueo nazi e o contexto histórico

O Louvre foi o destino final de moitas obras de arte, algunhas das cales chegaron en circunstancias controvertibles ou a través do saqueo:

​As campañas de Napoleón a finais do século XVIII e principios do XIX: Napoleón I adquiriu miles de pezas de arte dos países conquistados, moitas das cales terminaron no Louvre: daquela chamábase Musée Napoléon. Moitas destas obras foron devoltas aos seus países de orixe tras a derrota de Napoleón.

​O saqueo nazi na segunda guerra mundial: Durante a ocupación alemá de Francia, miles de obras de arte foron roubadas de coleccións privadas e centros de procesamento a cargo dos nazis, aínda que os restauradores do Louvre conseguiron evacuar e ocultar gran parte da colección principal para protexela.

​Estes eventos mostran que o Louvre non só custodia obras de arte, senón tamén unha historia fascinante de intriga, patriotismo e audaces crimes.

O golpe milimétrico de outubro de 2025: as xoias roubadas

​Cen anos despois do roubo que consolidou a lenda, a historia repítese cunha precisión brutal, pero cun matiz moderno e cinematográfico.
​19 de outubro de 2025, uns encapuchados non só rouban no Louvre, fano nunha das súas salas máis resgardadas: a galería de Apolo, fogar das xoias da coroa francesa. O golpe foi rápido, audaz e meticulosamente planeado, executado a plena luz do día, pouco despois da apertura.

En menos de sete minutos, subtraeron nove pezas de valor incalculable, incluíndo xoias históricas da colección de Napoleón e da emperatriz Euxenia.
​A rapidez da fuga en motocicletas de alta cilindrada polas autoestradas de París e o achado posterior dunha das xoias (a coroa rota da emperatriz Euxenia) preto do Sena, apuntan á desesperación pola velocidade. As autoridades temen que o botín sexa fundido, o que extinguiría para sempre o valor histórico destas reliquias.

O prezo da inmortalidade

O Louvre aprendeu que a súa maior fortaleza é tamén a súa debilidade: o incalculable valor da súa colección. O Louvre, o vixiante silencioso do Sena debe, unha vez máis, reavaliar se os seus muros de pedra son fortes dabondo para protexer a inmortalidade da arte, porque os cristais das fiestras xa demostraron os ladróns deste domingo que non o son.