A innovación para o crecemento económico, por María Bastida

A innovación é unha condición necesaria para o crecemento económico, pero non suficiente. Non basta con xerar coñecemento nos laboratorios, hai que levalo ao mercado. Tampouco é suficiente con que o sector público financie a investigación, necesítase capital privado que a faga escalable e sostible. Estas dúas ideas foron as claves do discurso de Alfonso Rueda no III Encontro do Ecosistema Investigador e Investidor, esbozando en paralelo algunhas iniciativas necesarias para que estas dúas pancas empecen a activarse.

A primeira é a conexión entre a investigación e o mercado. O investimento en I+D+i ten sentido cando xera impacto real na economía e a sociedade. Neste sentido, a Xunta apostou por un modelo baseado na creación de spin-offs, empresas nadas da investigación en sectores estratéxicos como a biotecnoloxía e a saúde. Pero non se trata só de lanzar proxectos, senón de acompañalos ata a súa consolidación a través do modelo venture building, un enfoque que busca asegurar que as ideas con potencial de mercado conten co apoio empresarial necesario para saír adiante. Ademais, a creación dunha oficina piloto de valorización do coñecemento reforza este obxectivo, centrándose en optimizar, protexer e aproveitar os resultados do I+D+i no ámbito biotecnolóxico.

O segundo eixo é o investimento privado. A Xunta está a poñer diñeiro público sobre a mesa —cun plan de 1.300 millóns de euros—, pero sabe que, sen o apoio de investidores, os proxectos innovadores non lograrán escalar. Rueda deixouno claro: sen capital privado, a estratexia de innovación non será suficiente. A realidade é que, en Galicia, como en España en xeral, a innovación dependeu historicamente do financiamento público, con pouca implicación do sector privado. A clave do éxito, por tanto, non está tanto en pedir aos investidores que se sumen á causa, senón en xerar unha contorna que faga realmente atractivo o investimento en innovación.

Tendo clara a diagnose, agora debe pasarse á execución. Tradicionalmente, o ecosistema innovador enfróntase a dúas grandes barreiras: a burocracia e a falta de incentivos reais para o investimento privado. Se Galicia quere que a súa aposta pola transferencia de coñecemento sexa algo máis que unha boa iniciativa, necesita tomar decisións concretas en tres frontes fundamentais. O primeiro é a redución da burocracia, que provoca o naufraxio de moitas iniciativas innovadoras antes de engalar. Se o proceso de creación de spin-offs e a conexión entre investigación e empresa se ven atrapados en trámites interminables, o impacto será mínimo. A Xunta debe garantir que os mecanismos de apoio á innovación sexan áxiles e eficientes.

O segundo é a creación de incentivos reais para os investidores. Non basta con pedir que o sector privado participe. Galicia compite con outros ecosistemas innovadores en España e Europa. Para atraer capital, necesítanse medidas agresivas que fagan que investir en proxectos innovadores na comunidade sexa máis atractivo que facelo en Madrid, Barcelona ou en calquera outro polo internacional. E o terceiro é a orientación global. A innovación non pode ser só un proxecto local. Para atraer investimento e talento, as spin-offs e proxectos de I+D+i deben estar orientados a mercados internacionais. Se Galicia quere ser un polo de innovación, non pode limitarse a financiar startups con impacto exclusivamente rexional.

As declaracións do presidente Rueda deixaron ben clara a vontade política de impulsar a transferencia de coñecemento en Galicia. Pero o verdadeiro reto é lograr que esta aposta non quede nunha estratexia ben intencionada con resultados marxinais. O investimento público é un punto de partida, pero sen unha implicación real do capital privado e sen un marco que favoreza o investimento en innovación, o impacto será limitado. Galicia ten potencial para converterse nun polo innovador, pero necesita ofrecer condicións atractivas para os investidores. A Xunta puxo sobre a mesa recursos e vontade política. Agora tócalle demostrar que pode transformar esta estratexia en crecemento real.