O Goberno aproba este martes endurecer os criterios para crear novas universidades

O Consello de Ministros ten previsto dar luz verde este martes ao decreto que endurecerá os criterios para crear novas universidades, que pretende evitar que proliferen centros privados de ensino superior que non cumpran cos estándares de excelencia. Actualmente, o sistema universitario español (SUE) está integrado por 96 universidades -50 públicas e 46 privadas-, e o obxectivo do Executivo é que todas elas cumpran cunha serie de requisitos para protexer un modelo universitario que aposte pola docencia e a investigación.

Ademais, segundo o último informe da Fundación Coñecemento e Desenvolvemento (CYD) baseado en datos do Ministerio, desde a creación da última universidade pública en 1998 o número de universidades privadas case se triplicou. O presidente do Goberno Pedro Sánchez anunciou hai seis meses a intención de frear a creación de chiringuitos e reforzar as esixencias para garantir que as universidades teñan proxectos de calidade e non sexan unha máquina expendedora de títulos.

A norma foi flexibilizada durante o seu proceso de debate coas comunidades autónomas, tras recibir alegacións de todos os axentes da comunidade educativa e tamén tras os informes de organismos como a Comisión Nacional do Mercado da Competencia (CNMC) ou do Consello de Estado.

Reforzo do papel das axencias de avaliación

Un dos obxectivos do decreto que entrará en vigor unha vez estea publicado no BOE -co que se reforma o de 2021- é reforzar o papel da Axencia Nacional de Avaliación da Calidade e Acreditación (ANECA) e das axencias de calidade que avalían os proxectos universitarios. A partir de agora, os informes que emitan serán vinculantes, e, para reforzar a súa independencia, crearase unha comisión de avaliación específica composta por unha maioría de profesorado universitario elixido por sorteo.

Mínimo de 4.500 alumnos, pero con flexibilidade

A nova norma tamén esixirá un número mínimo de 4.500 estudantes durante os seis primeiros anos desde o inicio da actividade do centro, aínda que se prevén diferentes prazos de cumprimento, de 3 a 8 anos, dependendo de se as universidades xa estaban implantadas nos últimos 3 exercicios.

As axencias territoriais revisarán o grao de cumprimento deste criterio e darán marxe para alcanzalo, incluso rebaixando nalgúns casos o número de estudantes esixidos ata os 3.150.

Suficiencia financeira e oferta mínima de ensino

O decreto tamén establece que os promotores de novos centros universitarios demostren capacidade financeira suficiente desde a súa apertura. Por iso deberán presentar un aval económico equivalente ao orzamento da universidade no terceiro ano de funcionamento.

Segundo o último borrador de xullo, o decreto podería considerar outros criterios, entre eles que os novos centros teñan que garantir un 10 % de prazas de aloxamentos a estudantes nun prazo determinado; que o persoal do profesorado teña un 50 % de doutores ou a obrigación de captar en proxectos de investigación como mínimo o equivalente ao 2 % do seu orzamento total anual nun prazo por establecer.

Outra das claves dese borrador era a oferta mínima de ensino que as novas universidades tiñan que cumprir: dez títulos oficiais de Grao, seis títulos oficiais de Máster e tres programas oficiais de Doutoramento en tres ramas de coñecemento distintas.

O decreto afectará a oito proxectos en marcha

O decreto tamén establece que os expedientes en proceso que aínda non recibiron o informe preceptivo da Conferencia Xeral de Política Universitaria (CXPU) deban recibir unha avaliación positiva da ANECA ou da axencia de calidade autonómica para poder abrir.

Actualmente, hai oito proxectos de universidade que se verán afectados xa que aínda están pendentes do informe do Ministerio: tres en Aragón (Universidade Internacional de Aragón UNIAR, The Power University, Universidade NCI Aragón); dous en Estremadura (Universidade Europea de Estremadura, CEU Nuñez de Balboa); un en Canarias (UDDI Universidade Dixital); un en Andalucía (Universidade Internacional de Estepona Antonio Guerrero), e un en Asturias (Universidade Europea de Asturias).