A xustiza europea dá a razón á Superliga fronte á UEFA e a FIFA

O Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TXUE) considerou hoxe que as normas da FIFA e da UEFA sobre a autorización previa das competicións de fútbol de clubs, como a Superliga, violan o Dereito da Unión.

A máxima instancia administrativa da UE sinalou que a UEFA e a FIFA abusaron de "posición dominante" na súa actuación contra a creación da polémica Superliga de fútbol ao ameazar con sancións á ducia de clubs implicados no proxecto.

A decisión da Gran Sala, que responde as preguntas expostas polo Tribunal Mercantil Nº17 de Madrid e non se pode recorrer, contradín a opinión do avogado xeral asignado ao caso, que ao publicar hai un ano as súas conclusións -non vinculantes- argumentou que a UEFA e a FIFA actuaron conforme a dereito.

O tribunal de Luxemburgo, en cambio, estableceu este xoves que a UEFA e a FIFA abusaron de "posición dominante".

"As normas da Federación Internacional de Fútbol Asociación (FIFA) e da Unión de Asociacións Europeas de Fútbol (UEFA) que supeditan á súa autorización previa calquera proxecto de nova competición de fútbol de clubs, como a Superliga, e que prohiben aos clubs e aos xogadores participar na mesma, so pena de sancións, son ilegais", sinala o ditame.

Isto débese, engade a corte comunitaria, a que "as facultades da FIFA e da UEFA non están suxeitas a ningún criterio que garanta o seu carácter transparente, obxectivo, non discriminatorio e proporcionado".

O ditame agrega que "as normas que atribúen á FIFA e á UEFA un control exclusivo sobre a explotación comercial dos dereitos derivados destas competicións poden restrinxir a competencia, tendo en conta da importancia que estas últimas teñen para os medios de comunicación, os consumidores e os telespectadores".

"Con todo, unha competición como a do proxecto da Superliga non debe ser necesariamente autorizada. Ao expoñérselle cuestións de carácter xeral acerca das normas da FIFA e da UEFA, o Tribunal de Xustiza non se pronuncia na súa sentenza sobre este proxecto específico", precisa o tribunal. 

O TXUE, coa súa decisión, responde ás cuestións expostas polo citado xulgado madrileño ao que pediran amparo en abril 2021 as empresas que formalmente representan á Superliga -European Super League Company (ESLC) e promovido pola firma A22 Sports Management- ante as ameazas de sancións de UEFA e FIFA.

Eses castigos afectarían os doce clubs -e os seus xogadores- partícipes no proxecto, que entón apoiaban o proxecto en España (Real Madrid, F. C. Barcelona e Atlético de Madrid), Inglaterra (Liverpool, Manchester City, Manchester United, Tottenham, Chelsea e Arsenal) e Italia (Juventus, Inter e AC Milán).

Con todo, e dado que o anuncio da creación da Superliga foi moi criticado non só por UEFA e FIFA, senón tamén polas federacións e ligas nacionais, varios gobernos e a Comisión Europea, dez deses clubs abandonaron o proxecto de forma que, polo menos ata o ditame deste xoves, só Real Madrid e FC Barcelona seguen defendendo a creación da Superliga.

O xulgado madrileño concedeu á Superliga medidas cautelarísimas para protexela desas sancións -que posteriormente foron revogadas e despois aplicadas de novo- e pediu aclaracións á xustiza europea sobre como interpretar o dereito comunitario.

O TXUE considera que "a organización de competicións de fútbol de clubs e a explotación dos dereitos de difusión son, claramente, actividades económicas. En consecuencia, estas actividades deben respectar as normas en materia de competencia e as liberdades de circulación".

Ese concepto debe prevalecer a pesar de que "o deporte, como actividade económica, presente certas características específicas, como a existencia de asociacións dotadas de facultades normativas, de control e sancionadoras". 

"O Tribunal de Xustiza fai constar así mesmo que, ademais de dispoñer destas facultades, a FIFA e a UEFA organizan elas mesmas competicións de fútbol", engade.

O TXUE "resolve que, cando unha empresa en posición dominante ten a facultade de determinar en que condicións poden entrar no mercado empresas potencialmente competidoras, esta facultade, tendo en conta do risco de conflito de intereses que xera, debe ir acompañada de criterios que permitan garantir o seu carácter transparente, obxectivo, non discriminatorio e proporcionado". 

"Pois ben, as facultades da FIFA e da UEFA non están suxeitas a ningún criterio desta natureza" e "en consecuencia (...) están a abusar da súa posición dominante. Así mesmo, as súas normas de autorización, de control e sancionadoras, tendo en conta do seu carácter arbitrario, deben ser cualificadas de restrición non xustificada á libre prestación de servizos", sinala o tribunal.

O TXUE agrega que "as normas da FIFA e da UEFA relativas á explotación dos dereitos de difusión poden prexudicar aos clubs europeos de fútbol, ao conxunto das empresas que operan nos mercados dos medios de difusión e, finalmente, aos consumidores e aos telespectadores ao impedirlles beneficiarse de novas competicións potencialmente innovadoras ou interesantes. 
Con todo, corresponde ao Xulgado de Madrid "comprobar se estas normas poden, con todo, beneficiar aos diferentes grupos de interese do fútbol, por exemplo, mediante unha redistribución solidaria dos ingresos xerados por eses dereitos", conclúe.