Dez anos do asasinato de Asunta, un crime sen móbil

Un 21 de setembro de 2013 un nome, o de Asunta Basterra Porto, deu a volta ao mundo ao ser asasinada, como posteriormente acreditou unha sentenza, polos seus propios pais, sen que se coñeza cal foi o móbil que lles impulsou a iso.

A nai, Rosario 'Charo' Porto, quitouse a vida en prisión en novembro de 2020, o pai, Alfonso Basterra, segue no cárcere coruñés de Teixeiro sen solicitar permisos que podería obter, o chalé onde todo ocorreu foi ocupado e na capital galega estívose rodando unha serie sobre o horrible caso.

Non hai ninguén que esquecese o ocorrido, porque en todo este tempo non foron poucas as veces que os nomes dos protagonistas volveron a ocupar titulares.

A última ocasión, xusto esta mesma semana, cando a Garda Civil detivo unha das persoas que estaba a achandar o chalé de Teo onde foi asasinada a pequena e que unha vez os pais de Asunta entraron en prisión quedou semiabandonado. Hai unha herdeira, amiga de Charo Porto, que está a tratar de solucionar a situación.

A detención do ocupa, de feito, produciuse despois de que a actual propietaria do inmoble, María Teresa Sampedro, amiga íntima dos falecidos pais de Rosario Porto e da propia Charo, denunciara o que estaba a ocorrer nesa residencia con piscina e cancha de tenis.

Esta muller, que foi a única persoa, á parte do avogado, que visitou a condenada na súa estancia entre reixas, é a dona da casa desde o suicidio de Charo.

A nai e asasina de Asunta Basterra, Rosario Porto, descansa nun panteón situado no cemiterio compostelán de Boisaca, paradoxalmente xunto ás cinzas da súa filla, por cuxo crime foi condenada xunto ao seu exmarido.

O xornalista Alfonso Basterra continúa cumprindo a condena imposta sen admitir a súa responsabilidade no atroz delito polo que foi castigado a 18 anos.

Basterra non gozou de permiso penal algún, a pesar de que, de solicitalo, quizais si que podería ter dereito, por exemplo co caso das saídas das fins de semana. Non se sabe a resposta que daría a xunta penal porque el nunca deu este paso.

Dos porqués do asasinato, do causante, nada se coñece, aínda que os potenciais motivos trataranse nunha ficción, dado que o produtora Bambú Producións quixo rodar unha docuserie de varios capítulos para a plataforma Netflix sobre este suceso que saltou á luz cando o antigo matrimonio denunciou en comisaría a desaparición de Asunta.

O cadáver da menor foi atopado nunha cuneta próxima á casa familiar de Teo e, tras iso, iniciouse unha investigación na que se descubriu que a nena estivera inxerindo ansiolíticos de maneira continuada e que falecera dunha maneira violenta, por asfixia.

Na pista forestal en que foi achado o seu corpo inerte, un altar con flores, peluches, estampas e mensaxes lembra a Asunta. 

Cronoloxía do crime

Todo comezou o 22 de setembro de 2013, cunha chamada ao 112, un home di que acaba de encontrar o corpo sen vida dunha nena, duns 12 anos, nunha pista forestal no concello de Teo, limítrofe con Santiago. Era Asunta Basterra Porto.

Unhas tres horas antes, sobre as dez da noite do sábado, seus pais, Rosario Porto e Alfonso Basterra, denunciaran na comisaría da Policía Nacional de Santiago a desaparición da súa filla adoptiva. Están separados, a nai declara que deixara a Asunta estudando na súa casa, neste piso da rúa Doutor Teixeiro, e que cando volveu ao domicilio, a nena xa non estaba.

Nese relato das horas previas á desaparición emerxen as primeiras contradicións. As gravacións das cámaras de seguridade da contorna non encaixan coa versión dos pais. Todo o contrario: a cámara dunha gasolineira sitúa a nai coa súa filla no coche, o sábado pola tarde, en dirección a unha casa que a familia ten no concello de Teo, a poucos quilómetros de onde aparecera o corpo de Asunta.

As probas encontradas na primeira inspección desta casa son determinantes para a investigación, entre elas fragmentos de cordas similares ás que a Policía Xudicial atopa no lugar onde apareceu o corpo.

O martes 24 de setembro é detida Rosario Porto, no tanatorio onde acababa de ser incinerada Asunta.

O mércores 25 efectúase a inspección ocular na casa familiar en Teo. Tras esa dilixencia, o xuíz instrutor, Vázquez Taín, ordena a detención de Alfonso Basterra.

O xoves 26 a Policía Xudicial rexistra os domicilios dos detidos, os dous participan nesa actuación policial. A presenza de numerosos medios e a multitude congregada no centro de Santiago dan boa conta da repercusión mediática que alcanzaba xa o caso.

Os resultados das análises toxicolóxicas da vítima revelan que á menor se lle administraron fármacos sedantes en altas doses nas horas previas á morte, pero tamén durante os últimos tres meses da súa vida.

O venres 27 decrétase o ingreso en prisión sen fianza para Rosario Porto e Alfonso Basterra, ao considerar que hai probas incriminatorias dabondo para imputalos por un delito de homicidio pola súa participación na morte da súa filla.

O xuízo oral celebrouse dous anos despois. Comezou o 29 de setembro de 2015. A fiscalía pedía 18 anos de cárcere para os dous acusados, por un delito de asasinato, mentres que a acusación popular, a Asociación Clara Campoamor, elevaba a petición a 20 anos. Os dous acusados mantiveron, en todo momento, a súa inocencia.

O 30 de outubro o xurado popular emitía o seu veredicto, por unanimidade, considerando que Rosario Porto e Alfonso Basterra asasinaran a súa filla de común acordo. Administrándolle primeiro sedantes, no piso do pai, asfixiándoa despois na casa familiar de Teo e deixando o seu corpo na pista forestal.

A Audiencia Provincial emitiu a condena: 18 anos de prisión por asasinato coa agravante de parentesco.

As defensas elevaron recursos, pero o Tribunal Superior de Galicia e o Tribunal Supremo ratificaron a pena.

Rosario Porto cumpriu condena primeiro no centro penitenciario de Teixeiro, despois na prisión da Lama, en Pontevedra, e finalmente foi trasladada ao cárcere de Brieva, en Ávila, onde se suicidou o 18 de novembro do 2020.

Alfonso Basterra continúa cumprindo a súa condena no cárcere de Teixeiro, na Coruña.