Os Reis renden homenaxe ás vítimas españolas de Mauthausen no 80 aniversario da liberación do campo

O rei Filipe VI e a Raíña Letizia participaron este domingo no acto conmemorativo do 80º aniversario da liberación do campo de concentración de Mauthausen, organizado por Comité Mauthausen Austria, sucesor da Asociación Austríaca de Sobreviventes de Mauthausen.

A cerimonia foi organizada polo Comité Mauthausen Austria e, coma cada ano, elixiuse un tema especial. Segundo a organización, dado que a relevancia coa actualidade é un compoñente esencial, o lema elixido foi "Non dixemos que nunca máis?", coa mirada posta en que os mozos poidan coñecer mellor o que foi o nazismo e a súa ideoloxía.

Os monarcas encabezaron a delegación española formada polo ministro de Dereitos Sociais, Consumo e Axenda 2030, Pablo Bustinduy Amador, e o secretario de Estado de Memoria Democrática, Fernando Martínez López, entre outros.

Os Reis asistiron ao desfile de delegacións realizado ante o monumento ás vítimas que constitúe o acto central do aniversario. Felipe VI e Letizia realizaron unha ofrenda floral en nome de España ante o cenotafio, mentres soaba a canción da picaresca tradicional Eu namoreime dun aire. A delegación española tamén estivo formada por integrantes das tres delegacións de descendentes, familiares ou simpatizantes, que na súa maioría portaban bandeiras republicanas.

Antes da súa entrada no recinto, os monarcas conversaron con Dolors, filla de Josep Pont, que foi un dos máis de 5.000 exterminados nos campos nazis situados en territorio austríaco. A raíña rodeouna cos seus brazos para apoiala.

 "Non esquecer nunca o horror"

"No 80 aniversario da liberación do campo de concentración e exterminio de Mauthausen (e Gusen), participamos con respecto e emoción na homenaxe e sentido recordo a todas as vítimas aquí asasinadas ou que sufriron violencia e crueldade. Dun modo especial, lembramos os miles de españois republicanos que loitaron contra o nazismo e pola liberdade" escribiron os Reis no libro do campo de Mauthausen.

Na súa dedicatoria, Filipe VI e Letizia destacaron "que a memoria dos crimes aquí cometidos e o recordo dos nosos compatriotas permanezan intactos para preservar a súa dignidade. E para non esquecer nunca o horror".

"80 anos despois, reafirmamos o noso compromiso colectivo e persoal coa democracia e a defensa dos dereitos humanos", concluíron na súa dedicatoria.

Os Reis xa asistiron o 27 de xaneiro á cerimonia con motivo do 80 aniversario da liberación do campo de concentración de Auschwitz, un acto que concitou nesta ocasión a presenza de numerosos líderes internacionais. Tamén estiveron ambos no 75 aniversario hai cinco anos e o monarca participou en 2020 en Xerusalén no V Foro Mundial do Holocausto.

Na primeira visita que realizaron a Auschwitz en 2020, os Reis tiveron ocasión de reunirse con de a Asociación Amical de Mauthausen, que agrupa os republicanos españois deportados aos campos de concentración nazis. Esta organización ten contabilizados case 5.300 españois falecidos nos campos de concentración, precisamente no complexo de Mauthausen é onde máis mortes se produciron, con 4.755, das que 3.897 tiveron lugar en Gusen.

Así mesmo, en 2022, durante unha visita que realizaron a Viena, don Filipe e dona Letizia aos españois que estiveron presos nese campo de concentración cunha ofrenda floral no monumento contra a guerra e o fascismo da capital austríaca.

 O Goberno pide perdón por tardar tanto en "recoñecer a loita dos heroes e heroínas antifascistas"

O ministro de Dereitos Sociais, Pablo Bustinduy pediu "perdón en nome do Goberno de España" por tardar tanto "en recoñecer a loita dos heroes e heroínas antifascistas". O ministro pronunciou un discurso no que honrou ás persoas antifascistas de España que, tras defender a República española, foron vítimas dos campos nazis.

"Homes e mulleres que loitaron pola liberdade e foron asasinados aquí por iso, así como outros moitos miles que seguen en cunetas, fosas comúns en cemiterios, ou desaparecidos", comentou.

Bustinduy tamén reivindicou a "obrigación de lembrar para sempre ás millóns de persoas que os nazis asasinaron, incluíndo xudeus, antifascistas de toda Europa e persoas xitanas". O ministro incidiu na necesidade de combater os "discursos reaccionarios, neofascistas, ultranacionalistas" que, segundo advertiu, asaltan actualmente a cada vez máis países.

"Debemos repensar accións políticas e discursos para evitar que as nosas democracias queden de novo arrasadas polo odio e a incerteza. Este é a maior homenaxe que podemos render a quen honro hoxe aquí", manifestou o ministro.

Historia do campo de concentración de Manthausen

Os primeiros prisioneiros comezaron a chegar a Mauthausen procedentes do campo de Dachau o 8 de agosto de 1938 e calcúlase que ata a súa liberación pasaron por este conxunto de campos e subcampos uns 190.000 deportados, dos que polo menos 90.000 perderon a vida, preto da metade deles no últimos catro meses antes da chegada dos soldados estadounidenses. En marzo de 1945 había en Mauthausen e nos seus subcampos máis de 84.000 prisioneiros.

Segundo o Memorial de Mauthausen, miles de presos morreron a golpes, abatidos a tiros, asasinados mediante inxeccións ou pereceron por conxelación tras ser deixados á intemperie. Ademais, polo menos 10.200 prisioneiros foron asasinados mediante gas letal na cámara de gas do campo central, no campo de Gusen, no centro de execución do castelo de Hartheim ou ben nun vehículo adaptado para iso que realizaba o traxecto entre Mauthausen e Gusen.

Con todo, a maioría das mortes obedeceron á súa explotación como man de obra para sustentar a industria bélica nazi, levada a cabo sen ningún escrúpulo e acompañada de malos tratos, así dunhas racións alimentarias insuficientes, unha vestimenta deficiente e a carencia de atención médica.

Non en balde, o complexo de Mauthausen/Gusen foi clasificado no seu momento como o único campo da 'Categoría III', o que supoñía as condicións de detención máis severas entre os campos de concentración do Terceiro Reich.

A maioría dos deportados ao campo eran polacos, seguidos por soviéticos e húngaros, pero tamén houbo alemáns, austríacos, franceses, italianos ou españois. Había nenos procedentes de 40 países. Polo que se refire a xudeus, estes só comezaron a chegar a partir de maio de 1944, principalmente deportados desde Polonia e Hungría.